Televizyon kanallarının izlenirlik oranlarında oynama yapılarak 2.5 milyar liralık reklam pastasından haksız kazanç elde edildiği iddiasıyla sarsılan televizyon dünyasında 22 yıllık kirli reyting oyununa son nokta konuldu. Televizyon İzleme Araştırmaları Komitesi (TİAK) 1989’dan beri reyting ölçümü yapan ve son dönemde denek listelerini yapımcılara sızdırmakla suçlanan AGB ile reyting ölçüm sözleşmesini feshetti. Ölçümleri daha önce anlaşılan TNS firması yapacak. Önümüzdeki 4 ay ölçüm yapılmayacak.
4 ay boyunca ölçüm yapılmayacak
Reytinglerdeki hileli ölçüm nedeniyle İstanbul Üsküdar Savcılığı tarafından başlatılan soruşturma sonrası yapılan operasyonlarda 2 bin 224 denekten bin 100’ünün adres bilgilerinin sızdığı tespit edilmişti. İddialar üzerine harekete geçen TİAK A.Ş. 800 deneği değiştirdi, ardından iddialarının odağındaki AGB ile sözleşmelerini dün itibariyle feshettiğini duyurdu. TİAK’ın dünkü toplantısında yeni ölçüm şirketi TNS’nin ölçümleri yapmaya başlayacağı Mart ayına kadarki reyting ölçümü yapılamayacak sürede reklam pastasının nasıl dağıtılacağını da dünkü toplantısında karara bağlandı.
TİAK tarafından yapılan 5 maddelik yazılı açıklamada alınan kararlar şöyle sıralandı:
-AGB ile imzalanmış olan bütün abonelik sözleşmeleri dün itibariyle feshedildi.
-Yeni dönem izleme ölçümü yapması için sözleşme imzalanan TNS ile bu süreçten etkilenmeden çalışmaya devam edilecek. Teknik şartname gözden geçirilerek gerekli görülürse revize edilerek kurulacak sistemin daha güvenli olması sağlanacak.
-TİAK A.Ş. Teknik Komitesi güçlendirilerek daha etkin hale getirilecek.
-Oluşan bu olağanüstü süreçte sektörlerin zarar görmeden ve güvenilir bir şekilde devam edebilmesi için bir çalışma grubu oluşturulacak ve bu grup çalışmasını 7 gün içinde tamamlayacak.
-01 Ocak 2012’ye kadar olan datasız süreçte televizyon kanallarının, geçmiş dönemlere ait performans değerlendirmeleri baz alınarak reklam veren medya planlama ve satın alma ajansları tarafından mutabakatla reklam planlamaları gerçekleştirilecek.
Reklam pastası nasıl dağıtılacak?
Reklam pastası da 01 Ocak 2012’ye kadar, önceki reyting sıralaması göz önünde tutularak dağıtılacak. Reytingler ölçülünceye kadarki süreçte reklam pastasının nasıl dağıtılacağına ilişkin karar ise, Reklam Verenler Derneği, Reklamcılar Derneği ve Televizyon Kanalları temsilcilerinden oluşan TİAK A.Ş. Yönetim Kurulu’nun 27 Aralık’ta yapacağı toplantıda belirlenecek.
TİAK BAŞKANI HİDAYET KARACA: Bu süreçte hiçbir sorun yaşanmayacak
TİAK Başkanı Hidayet Karaca, TİAK’ın aldığı kararın sektöre güven verme açısından çok önemli olduğunu söyledi. Amaçlarının reklam verenlerin ve reklam ajanslarının şartlardan herhangi bir şekilde olumsuz etkilenmemesi olduğunu dile getiren Karaca “Son gelişmeler üzerine AGB ile yolları ayırma kararı aldık. Reyting ölçümleri bugün (dün) itibariyle durduruldu. Şu anda AGB bitti, TNS ile yola devam ediyoruz. Bu süreçte de reytinglerin ölçülmemesi hiçbir karışıklık yaratmayacak. Sektör bu konuda karmaşa yaşamayacak. Önümüzdeki hafta reklam ajansları ve yayıncılar biraraya geleceğiz” dedi.
SÜREÇ NASIL İŞLEDİ?
23 Mayıs 2009: TİAK Başkanı Ömer Kayalıoğlu, reyting ölçümü yapılan bazı evlerin ziyaret edilerek TRT’nin dizilerini izlemeleri için para teklif edildiğini iddia etti.
02 Haziran 2009: TRT, denek listelerinin sızdırıldığı iddiası ile AGB ve TİAK yetkilileri için suç duyurusu yaptı.
18 Haziran 2009: TRT, Rekabet Kurulu’na başvurdu.
05 Ağustos 2009: TRT, 9 kanalı ile kendi reyting ölçümünü yapacağı bir şirket kuracağını ilan etti ve 19 Ağustos’ta ihalesini yaparak ölçüm işini SBT’ye verdi.
14 Ekim 2009: TİAK, reyting ihalesi yaptı. TNS kazandı ve sistemini kurana kadar AGB ölçüme devam etti.
13 Ocak 2010: TRT, AGB’nin reyting sisteminden çıktı.
25 Ocak 2010: Reklam verenler, reklam dernekleri ve televizyon temsilcilerinden oluşan 19 ortak TİAK A.Ş. adlı yeni şirket kurdu. Hidayet Karaca başkan seçildi.
14 Aralık 2011: Reyting denek listesinin sızdırılması ile ilgili olarak polis tarafından AGB’nin yanında reyting sıralamasında işleri üst sıralarda olan çok sayıda yapım şirketine ve yapımcının evine baskın düzenlendi. 5 kişi gözaltına alındı.
20 Aralık 2011: TİAK A.Ş, 1.100 denek listesinin sızdırılması nedeniyle AGB ile olan sözleşmesini feshetti.