ESKİ MGK Genel Sekreteri ve Özel Harp Dairesi Başkanı Sabri Yirmibeşoğlu, 12 Eylül darbesinin emir komuta zinciri içinde yapıldığını söyleyerek, yargılama için emri veren dönemin Genelkurmay Başkanı Kenan Evren ile hayatta olan Orgeneral Tahsin Şahinkaya ve Oramiral Nejat Tümer'i işaret etti. 12 Eylül ile hesaplaşılması için önce 12 Eylül'den kalan anayasanın değiştirilmesi gerektiğini söyleyen Yirmibeşoğlu, STAR'ın sorularını yanıtladı:
12 Eylül'e darbe denemez
12 Eylül ile ilgili yargılama hakkında ne düşünüyorsunuz?
"12 Eylül'de sorumlu bir mevkide değildim. Sarıkamış'ta tümen komutanıydım. Tümgeneraldik yani. Darbe için hesap soruluyorsa o zamanki rütbelere sorması lazım. Hakikaten benim hiçbir ilgim yok. "
12 Eylül sizce neydi ?
"Darbe denemez herhalde emir komuta içinde olduğu için. Genelkurmay Başkanı ve başta kuvvet komutanları tarafından yapılmış. İsmet Paşa'nın bir sözü var. 'Siviller berbat ediyoruz, askerler düzeltiyor' diyor."
Sizce de durum öyle miydi?
"'İşler bozuktu askerin gelmesi lazımdı' diye gören de vardı. Öyleydi ama. O zaman size herkes geç kalındı diyordu. Bazı insanlar iktidar kimdeyse onun peşinden gitti."
Yargılama eski yarayı kaşımaktır
Davayı nasıl değerlendiriyorsunuz?
"Eski yarayı kaşımak, eski dertleri açmaktır. Bin türlü derdimiz var. Uykularım kaçıyor. Görevdeymiş gibi bu işleri takip eden biriyim. Şimdi o kadar iş varken, bunlarla uğraşmak ... Bilmiyorum yani. Son olayları izliyorum. (YSK'nın veto kararıyla çıkan olaylar). Güneydoğu'da feci bir olay."
Bugünkü olaylar 12 Eylül yargılamasından daha mı önemli yani ?
"Evet . Bunlarla uğraşacak vaktimiz var mı bilmiyorum.?Bin bir türlü derdimiz var."
Siz darbeye itiraz edebilir miydiniz ?
"Mümkün değildi. Zaten itiraz falan olmadı ki. Zaten o zaman, Demirel de anladı, ilgilenmedi her halde. 12 Eylül davul zurna çalarak geldi. Mesela Bahçelievler'e tanklar gelmiş. NATO tatbikatı var diye. Bahçelievler'de NATO tatbikatının ne işi var? Böyle gizli bir şey değildi yani. Ama, öyle karşı gelmek imkanı olur mu? Komutanların hepsi buna karar verince. Subayı, generali 'Yapmayın' dese, onu görevden alırlar. Değil mi?"
Önce 12 Eylül anayasasını değiştirsinler
Yargılama ile ilgili olarak Evren ile en alt rütbeye kadar herkes yargılanmalı deniliyor. Siz de 'komutanlar karar verdi' diyorsunuz. Yani sadece komutanlar mı yargılanmalı?
"Yani öyle olmalı. Efendim, Kenan Paşa kalkmış yaşını başını almış. Tahsin Paşa da var. Sedat Paşa vefat etti. Nurettin Paşa vefat etti. Geçen Haydar Paşa vefat etti. Şu anın önemli meselesi bu mu? Bunların yaptığı anayasa ile neredeyse idare ediyorsunuz. Bugün güneydoğu'daki vatandaşlarımıza karşı alınan karar. 12 Eylül'de alınmış bir karar. Yüzde 10 meselesi 12 Eylü'ün ürünü. Ona sarılıp yüzde 10'a çok faydalı diye, hem de 12 diyorlar. Bence suçladığınız darbenin anayasasını değiştirelim ilk önce. Suçladığınız adamları mahkemeye vermek ne kazandırır? Bir şey kazandırmaz... "
Haklı olan insan intiharı düşünmez bile
Evren, 'Ben çağırırlarsa intihar ederim' demişti?
"Niye intihar etsin? Ben haklı davada intihar etmem ki. Kendini savunacak insan intihar etmez ki?"
Sizi çağırırlarsa ne düşünürsünüz?
"Bildiğimiz söylerim canım. Anlaşıldı ki, üst rütbeli komutanlar arasında konuşuldu. Tuğgeneraller, tüm generaller falan bilmedi... Ankara'da Lojistik Başkanlığı'na gelmiştim. 30 Ağustos'ta tayin olmuştum. Evdi, lojmandı, yerleşmeydi falan 10 gün sonra oldu. Şimdi Yunanistan'dakiler tam bir cuntaydı değil mi? Bana ne yapacaklar yani. Lüzumsuz bir şey. Belki siyasi bir gösteri. 12 Eylül'den hesap sormak bir yana 12 Eylül'den gelen beğenmediğiniz şeyleri düzeltin. 12 Eylül Anayasa'sını mesela.
TURGUT ÖZAL BENİ ÇOK SEVERDİ, AHMET ÖZAL'A DAVA AÇTIM
Size 12 Eylül yargılamasıyla ilgili tebligat geldi mi?
"1Yok gelmedi. Geçenlerde Ahmet Özal bir safsata yaptı. 'Babamı öldürmek istedi' dedi. Savcılık çağırmadı bile beni. Ona tazminat davası açtım. İpe sapa gelmez sözler. Ben özal ile üç yıl çalışmışım. Yok bilmem ne, ben Özal'a suikast yapacakmışım da. Özal bana çok iyi davrandı. Çok sevişirdik. İkimizin arası da çok iyiydi."
erdinç akkoyunlu istanbul