VERİLEN BELGENİN DEĞERİ YOK

Mücevherciler ve Kuyumcular Derneği Başkanı Mehmet Ali Yıldırımtürk, bu tür olayların sıkça yaşanmaya başlandığını belirterek, ‘Vatandaşta da hata var. Daha çok kayıtdışı paralar buralara yöneliyor’ dedi. Yıldırımtürk, söz konusu dolandırıcıların aldıkları borç karşılığında yatırımcılara sadece şirket kartının arkasına yazılı bir hesap pusulası verdiğini belirterek, ‘Bunun hiçbir kanuni geçerliliği yok. Bununla mahkemede hak iddia edilemez’ diye konuştu.

PONZİ’NİN KUYUMCU HALİ

Borcu borçla ödeyip, son aşamada yüksek miktarla parayla ortadan kaybolmayı içeren ve bu açıdan uluslararası literatürdeki ‘Ponzi modeli’ni hatırlatan dolandırıcılık sistemi, yatırımcılara borç verilen altın ve para karşılığında olağanüstü getiri vaadediyor.

Söz konusu sistemi uygulayan bir kuyumcu, bin 500 lira değeri olan bir bilezik için ayda 300-400 lira değerinde altın (ya da nakit) ödeme taahhüdüyle çevresinden borç alıyor. Yani her ay için yüzde 26 gibi Hazine bonosunun yıllık faizinin iki katına denk tutarda faiz ödemesi vaadediyor. Söz verdiği getiriyi birkaç ay ödeyen dolandırıcı, konunun duyulması ve diğer yatırımcıların da sisteme girmesiyle kısa sürede milyon liralara ulaşan altın mevduatına sahip oluyor. Son aşamada ise işyerini kapatıp ortadan kayboluyor.

Paralar iki ay ödeniyor üçüncü ay hüsran

# Kuyumcu-banker tipi dolandırıcılıkta önce küçük semtlerde kuyumcu dükkanı açılıyor.

# El altından çevredeki esnaf ve yatırımcılara yüksek getiriyle altın mevduatı yapılıyor.

Örneğin bin 500 liralık bir bilezik karşılığında değeri 400 lirayı bulan altın vadediliyor.

# Kuyumcu-bankerin vadettiği bu getiri, Hazine bonosunun yıllık faizinin iki katına ulaşıyor.

# Kuyumcu-banker başlangıçta aylık ödemeyi yapıyor. Diğer esnaf ve yatırımcı yüksek getirinin cazibesine kapılıyor.

# Bir süre sonra aynı ‘Ponzi modeli’nde olduğu gibi sisteme yeni gelenlerin yatırdığı altın ve paralar ilk yatıranlara ödenecek faizi rahatlıkla karşılıyor.

# Getirilen paralar karşılığında şirket kartının arkasına ne kadar para alındığı ve aylık ödemenin ne kadar olduğu yazılarak, paranın güvende olduğu imajı sağlanıyor.

# Son aşamada toplanan paralar birkaç milyon lirayla ulaşınca kuyumcu-banker borçlarıyla birlikte ortadan kayboluyor.

Çok kazanma hırsı vatandaşa zarar veriyor

Mücevherciler ve Kuyumcular Derneği Başkanı Mehmet Ali Yıldırımtürk ‘Bu tür kişiler vatandaşın çok kazanma hırsını kullanıp dolandırıcılık yapıyor. Verdikleri kartın hiç bir hukuki niteliği yok. O nedenle vatandaşların dikkatli olması gerekiyor’ dedi.

Özellikle kayıtdışı geliri olanların bankaya gitmek yerine bu tür kişilere yöneldiğini söyleyen Yıldırımtürk ‘Bu tür kişiler her meslek grubundan çıkıyor. Ancak kuyumculuk mesleği daha kalıcı ve para ile ilgili bir iş olduğu için insanlar daha çok güveniyorlar’ dedi. Yıldırımtürk vatandaşların çok para kazanma arzusunun da bu tür üçkağıtçıların işlerini kolaylaştırdığını belirtti.

Kuyumcu-banker örneği geçtiğimiz hafta İstanbul’da yaşandı. İstanbul’un küçük bir semtinde vatandaşın güvenini kazandıktan sonra kilolarca altın ve nakiti toplayan dolandırıcı, iki gün üst üste dükkanını açmayınca çevre sakinlerinin şikayeti üzerine yakalandı. Duruşması sürüyor.