İsrail’in, tutukladığı Gazze’ye yardım gönüllülerini ani bir kararla serbest bırakmasında Türkiye’nin üzerinde durduğu radikal adımların etkili olduğu öne sürülüyor. İddialara göre, Ankara, bölgeye resmî bir yardım gemisi gönderme kararı aldı. Bu gemiye donanmaya ait kuvvetlerin de eşlik etmesi masaya yatırıldı. Ancak devreye giren ABD, Genelkurmay ve MİT, Başbakan Erdoğan’ı bu fikirden vazgeçirdi. Şili dönüşünde uçakta “Alacağımız kararlar milletimize hayırlı olsun” diyen Erdoğan’ın, donanmaya ait kuvvetlerin Akdeniz’e açılmasını ima ettiği ileri sürülüyor.

Ambargo altındaki Gazze’ye yardım götüren gemilere baskın düzenleyerek 680 kişiyi tutuklayan İsrail, dün gece yardım gönüllülerini serbest bırakma kararı aldı. Daha önce yardım gönüllülerini yargılayacağını açıklayan İsrail’in aldığı bu ani karar, en az kanlı baskın kadar şaşkınlık yarattı.

AKP Dış İlişkiler Başkan Yardımcısı Suat Kınıklıoğlu, İsrail’in bu adımı atmasında uluslarararası toplum baskısının etkili olduğunu söyledi.

Kınıklıoğlu, “Dünya kamuoyunda Türkiye’nin haklılığına dair önemli bir tazyik oluştu. İsrailli yetkililer de bir muhasebede bulunarak, bu radikal kararı verdiler” dedi.

Ankara’da tartışılan adım

Ancak isminin açıklanmasını istemeyen ve diplomasi alanında uzman hükümete yakın bir kaynak, İsrail’in yardım gönüllülerini serbest bırakmasında Türkiye’nin atacağı radikal adımlardan çekinmesinin de etkili olduğunu söyledi.

Taraf’ın ulaştığı bilgilere göre, gelişmelerin ilk saatlerinde Ankara, bölgeye resmî bir yardım gemisinin gönderilmesi ve bu gemiye donanmaya ait kuvvetlerin de eşlik etmesi fikrini tartıştı, ancak resmî prosedür başlatılmadı.

Bu adımın başka devletlerden gelecek benzeri girişimlerin yolunu açacağını, Gazze’ye uygulanan ambargonun delinmesi yönünde ciddi bir aşama kaydedileceğinden endişelenen İsrail, elinde bulunan tutukluları acil bir şekilde serbest bırakma kararı aldı.

Mısır’ın Gazze sınırını geçici olarak açma kararının altında, Gazze’deki ablukanın kaldırılması için yapılacak benzer girişimlerin etkisini zayıflatmak olduğu da gelen bilgiler arasında.

İddialar İsrail basınında

Söz konusu iddialar Debka ve Jerusalem Post gibi İsrail’de yayın yapan saygın gazetelerde de yer buldu. Gazeteler, Ankara kaynaklı haberlerinde Başbakan Erdoğan’ın Genelkurmay Başkanı İlker Başbuğ’la, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’nın, yardım gemilerine eşlik etmesi seçeneğini konuştuğunu dile getirdiler. Haberlerde yardım gemilerine Türk Hava Kuvvetleri’ne ait uçakların da eşlik etmesi üzerinde durulduğu öne sürüldü.

İddialara göre Şili’den Ankara’ya dönen Erdoğan, grup toplantısına kadar süren iki saatte, ABD, Genelkurmay 2. Başkanı, MİT Müsteşarı ve Adalet Bakanı ile yaptığı görüşmelerin ardından alınan kararı açıklamama konusunda ikna oldu.

Olağanüstü toplanmışlardı

Hatırlanacağı gibi İsrail’in yaptığı kanlı baskının ardından pazartesi sabahı Başbakanlık’ta, Başbakan Vekili Bülent Arınç, Genelkurmay Harekât Daire Başkanı Mehmet Eröz ve Deniz Kuvvetleri Kurmay Başkanı Nusret Güner’in katılımıyla olağanüstü toplantı yapılmıştı. Salı günü Ankara’ya dönen Başbakan Erdoğan ise Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül, MİT Müsteşarı Hakan Fidan ve Genelkurmay İkinci Başkanı Aslan Güner’le mini bir zirve gerçekleştirmişti.

Dışişleri kabul etmedi

Konu hakkında görüşlerini aldığımız Dışişleri kaynakları söz konusu iddiaları kabul etmediler. Alınan sonuçta, Türkiye’nin İsrail’e karşı takındığı sert tavrın etkili olduğunu belirten kaynaklar şöyle konuştu: “Yoğun bir diplomasi trafiği yürüttük. İsrailli yetkililere taleplerimiz üzerinde pazarlık yapmayacağımızı kesin bir dille ifade ettik. Sonuç olarak da bugün (dün) Dışişleri Bakanımızın Esenboğa Havalimanı’nda da açıkladığı gibi tüm yurttaşlarımızın koşulsuz şartsız Türkiye’ye iadesi sonucunu elde ettik. Bu süreçte uluslararası toplumun baskıları da etkili oldu elbette. Özetle, varılan noktada elde ettiğimiz sonuçta tüm bu bileşenlerin etkisi oldu.”

Obama’yla en kritik telefon görüşmesi

İsrail’in gemi operasyonundan sonra dünya liderleriyle telefon diplomasisi yürüten Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, en kritik görüşmesini ABD Başkanı Barack Obama’yla yaptı.

Erdoğan, Obama’ya, “İsrail bölge barışına bugüne kadar en büyük katkıyı yapan bölgedeki tek dostunu kaybetme tehlikesi ile karşı karşıyadır. Önümüzdeki günlerde atacağı adımlar, bölgedeki konumunu belirleyici olacaktır” dedi. Obama ise İskenderun’da askeri birliğe yapılan saldırı ile Gazze gemilerinde hayatını kaybeden Türk vatandaşları için üzüntülerini dile getirdi.

Obama, şunları söyledi: “Bu konunun (İsrail saldırısı) uluslararası hukuka ve Türkiye’nin beklentilerine en uygun şekilde bir çözümü için yoğun çaba gösteriyoruz. Göstermeye de devam edeceğiz. Türkiye ile ABD’nin bölge barışı için bugüne kadar olduğu gibi, bundan sonra da çok yakın ilişki içinde olacaklarına inanıyorum. Bölgeyle ilgili diğer konuları Toronto’da yapılacak G-20 toplantısında sizinle yüz yüze, ayrıntılı olarak görüşmek istiyorum’ ifadelerini kullanmıştır

Kaynak: Taraf- Melih Altınok