Su israfına yeni önlemler
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın Diyarbakır'da açıkladığı GAP Eylem Planı çerçevesindeki sulama projeleriyle yağmurlama ve damlama sistemine geçilecek. Bu uygulama ile su israfının önlenmesi hedefleniyor.
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ve Ziraat Bankası'nın geçen yıl başlattığı damla ve yağmurlama sulama sistemlerine çiftçinin ilgisi büyük oldu.
"Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi" ve "Köy Bazlı Katılımcı Yatırım" programları kapsamında bir yılda 213 bin 263 dekar araziyi hizmete açan bakanlık, 31 bin 978 çiftçiye modern basınçlı sulama hizmeti götürdü. Ziraat Bankası ise 96 bin 94 çiftçiye yaklaşık 134 milyon YTL'lik kredi kullandırdı.
DESTEKTEN FAYDALANMAK İÇİN İL TARIM MÜDÜRLÜKLERİNE MÜRACAT EDİLECEK
Çiftçilerin, bu destekten faydalanması için il tarım müdürlüklerine müracaat etmesi gerekiyor. Başvurular her ayın sonuna kadar yapılabiliyor. Tarım İl Müdürlüğü ise gönderilen ödenek kadar destek sunuyor.
Kişi bazında 100 bin YTL'yi aşmamak kaydıyla sulama sisteminin yüzde 50'si, şirket bazında da 200 bin YTL'yi aşmamak kaydıyla yüzde 50'si karşılanıyor.
Yalnız Diyarbakır'da 2007 yılında bakanlık 202 projeye 14 bin 287 dekarlık alanda 13 milyon 219 bin 339 YTL destek sundu. Proje sayısı yönüyle geçen yıl Diyarbakır Türkiye genelinde birinci sırada yer aldı.
2008 YILI İÇİN 190 MİLYON YTL ÖDENEK
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi programında 2008 yılı için 190 milyon YTL ödenek ayırdı. Ödeneğin ne kadarının modern basınçlı sulama konularına ayrılacağına ise projelerin değerlendirilmesinden sonra karar verilecek.
Geçen yıl ortalam 260 bin dekar sulama alanına destek veren Ziraat Bankası ise özkaynak talep etmeden proje tutarının tamamına azami 5 yıl vade ile 250 bin YTL'ye kadarı faizsiz, 250 bin YTL'nin üzeri cari tarımsal kredi faiz oranı olan kredi imkanı sağlıyor. Bu kredilerde, krediye konu araziler için ödenecek her türlü tarımsal destekleme bedellerinin banka tarafından temliki ve en az iki kişinin kefaleti veya maddi teminat aranıyor.
Su temini maksadıyla kazılar ve kuyular açılmasına yönelik yatırım kredisi talepleri ise; üreticilerin Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı ilgili müdürlükleri veya ilgili İl Özel İdareleri tarafından onaylanmış proje raporu ile Ziraat Bankası'na müracaat etmesiyle mümkün oluyor.
250 bin YTL'ye kadar yüzde 60 oranında faiz indirimli, 250 bin YTL'nin üzeri cari tarımsal kredi faiz oranı uygulanmak suretiyle 5 yıl vadeli olarak karşılanıyor. Bu kapsamdaki tarımsal sulama kredilerine azami yüzde 75 kredi, asgari yüzde 25 özkaynak oranı uygulanıyor.
Damla sulama yönteminin diğer sulama yöntemlerine olan üstünlükleri
- Suyun kısıtlı ve maliyetin yüksek olması koşullarında arazinin tamamı ıslatılmadığından daha geniş alan sulanabilir.
- Toprağın ıslatılan yüzeyi bitki tarafından gölgelendiğinden toprak yüzeyinden buharlaşma ve dolayısı ile bitki su tüketimi daha az olur.
- Bitki kök bölgesinde ihtiyaç duyulan nem ortamı sağlandığından, bitki topraktan suyu fazla enerji harcamaksızın alır buda ürün artışını sağlayan önemli bir faktördür.
- Bitki besin maddeleri bitkinin ihtiyaç duyduğu zamanda sulama suyu ile birlikte bitki kök bölgesine verildiğinden gübreden en üst düzeyde yararlanılır.
- Bitki sıra araları ıslatılmadığından yabancı ot gelişimine olanak verilmez.
- Toprak yüzeyi kuru tutulduğundan toprak işleme, ilaçlama, ürün hasadı ve taşınması daha kolaydır böylece tarımsal işlemler en aza indirilir.
- Bitkinin toprak üstü organları ıslatılmadığından bitki hastalıklarının gelişmesi önlenir.
- Bitki kök bölgesinde düzenli bir nem dağılımı sağlandığından toprak havalanması iyi olur.
- Sulama suyu istenilen miktarda ve en iyi denetimle uygulanabilir, su uygulama randımanı çok yüksektir, işletilmesi kolaydır ve sulama işçiliği minimum düzeydedir.
Damla sulama yönteminin bu üstünlüklerinin yanında, bu yöntemin uygulanmasını kısıtlayan bazı etmenler vardır. Bunlar şu şekilde sıralanabilir;
- En önemli sorun damlatıcıların tıkanmasıdır. Bunun önlenebilmesi için sulama suyunun kontrol biriminde çok iyi süzülmesi ve sistemin belirli aralıklarla seyreltik asitle yıkanması gereklidir.
- Damla sulama uygulanan alanlarda toprakta bir miktar tuz birikmesi olur. Bu tuzlar yıllık yağış ortalaması 300 mm den fazla olan yerlerde alt katlara yıkanır. Yağışı yetersiz alanlarda bitki kök bölgesinin altına yıkanması için destekleyici yüzey sulama yöntemlerini uygulamak gerekir.
- Damla sulamada ilk tesis masrafı çok yüksektir. Ancak ekonomik değeri yüksek bitki tarımı yapılması koşullarında daha geniş alan sulanabildiğinden birim alandan daha fazla ürün alınarak genellikle ekonomik olur.
Kaynak: