ANKARA (AA) - ABDULLAH SARİCA - Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK), 400 lira olan nikah ücretini sığınmacılar için 10 bin liraya çıkaran Afyonkarahisar Belediyesine ayrımcılık yasağını ihlal ettiği gerekçesiyle 204 bin 285 lira idari para cezası verdi.

Kurum kararına göre, 2 Mayıs 2024'te Afyonkarahisar Belediye Meclisinin aldığı kararla, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları için 400 lira olan nikah ücreti bedeli, geçici sığınmacılar için 25 kat artırılarak 10 bin liraya çıkarıldı.

Bununla ilgili haberlerin basına yansıması üzerine resen inceleme başlatan TİHEK, belediyeden yazılı görüş istedi. Belediyeden, yıllara göre uygulanan nikah tarifelerini göndermesi de talep edildi.

Belediyenin yazılı görüşünde, nikah ücretlerinin artırılması kararının, yabancılar arasından geçici korunanlar için alındığı belirtildi.

Belediyenin sunduğu nikah tarifelerini inceleyen kurum, 2018'den itibaren her yıl nikah ücretlerinde artış olduğunu ancak ücret belirlenirken Türk vatandaşları ile yabancılar arasında herhangi bir ayrıma gidilmediğini tespit etti.

Uygulamada ayrımcılık yasağının ihlal edildiğine hükmeden TİHEK, belediyeye üst sınırdan 204 bin 285 lira idari para cezası verdi.

- "Yerel yönetimler eşit davranmakla yükümlü"

TİHEK'in kararında, eşitlik ilkesi ve ayrımcılık yasağının, uluslararası hukukun en üstünde yer alan temel hukuk normu olarak kabul edildiği aktarıldı.

Anayasa'nın 10. maddesi ve 6701 sayılı Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Kanunu'nda eşitlik ilkesinden "vatandaş", "uyrukluk" gibi ayrımlar olmaksızın herkesin yararlanacağının belirtildiğine işaret edilen kararda, "Eşitlik ilkesi ile ayrımcılık yasağının korumasından sadece Türk vatandaşları değil, aynı zamanda hukuki statüsü farklı olan ülke içindeki yabancılar da yararlanabilecektir." ifadesi kullanıldı.

Kamu kurum ve kuruluşlarının, hizmet sunumu aşamasında ayrımcı muamele sergilemelerinin yasaklandığı anlatılan kararda, "Belediyenin sınırları içinde ikamet eden her bireye karşı yerel yönetimler eşit davranmakla yükümlüdür. Belediyelerin özellikle kendisine mevzuatla verilen ve tekel nitelinde olan imar, kanalizasyon, su, nikah gibi hizmetlerin sunumunda adil, şeffaf, hesap verilebilir ve sosyal devlet ilkesine uygun hareket etmesi gerekir." değerlendirmeleri yer aldı.

Belediyenin nikah hizmetinde, geçici koruma statüsüne sahip yabancılara yönelik ırk ve etnik köken temelinde ayrımcılık yaptığı belirtilen kararda, şunlar kaydedildi:

"Bir kişinin ırkı, ulusal veya etnik kökeni nedeniyle daha olumsuz ve haklılaştırılamayan bir muameleye maruz bırakılması ya da yalnızca ırkı veya ulusal ve etnik kökeni nedeniyle kamuya açık yerlere ve hizmetlere erişiminin engellenmesi, hem ülkemizin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler hem de ulusal hukukumuz tarafından yasaklanmıştır. Söz konusu karar, ilde bulunan yabancılara yönelik aile kurma ve evlenme hakkı kapsamında haklılaştırılamayan, orantısız ve makul bir gerekçeye dayanmayan farklı bir muamele olduğundan ayrımcılık yasağının ihlal edildiği kanaatine varılmıştır."