Resmi Gazete'de 18 Ocak 2008 tarihinde yayımlanarak 19 Mayıs'ta yürürlüğe giren “Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun” ile “dumansız hava sahası” giderek genişlerken, artık işyerlerinde ve kamuya açık alanlarda rahatlıkla sigara tüketemeyen tiryakiler, çeşitli bırakma yöntemlerini deniyor.

Yasanın ardından özellikle tiryakilerin, eczanelerde satılan nikotin bandı, nikotin sakızı, sigara bıraktırmaya yönelik haplara büyük ilgi gösterdiği bildirildi.

Son bir ayda, yurt genelinde sigara alışkınlıklarına karşı ürünlerdeki satışlarda ortalama yüzde 25 artış yaşandığı, ürün bazında nikotin sakızlarında yüzde 40, bantlarda yüzde 37, haplarda ise yüzde 30 oranında artış gerçekleştiği kaydedildi.

Sadece Adana'da, fiyatı 9-12 YTL arasında değişen nikotin sakızından, yasaktan önceki bir ayda 640 adet satılırken, sonraki bir ayda bu oranın 920'ye yükseldiği, Türkiye genelinde bu sayının 13 bin 200 seviyelerinden 22 bine çıktığı ifade edildi.

Adana Eczacı Odası Başkanı Burhanettin Bulut, yasağın uygulanmaya başlanmasının ardından sigara bıraktırmaya yönelik ürünlere talebin oldukça ciddi boyutlarda olduğunu vurguladı.

Bulut, eskiden bu ürünlerden satış yapmakta güçlük çeken eczanelerin artık, haftada 2-3 gün ecza depolarına sipariş verdiğini belirterek, şunları kaydetti:
“Yasaktan önce eczanelere bu ürünle ilgili soru sormaya 2-3 kişi geliyordu. Kanunun yürürlüğe girmesinin ardından bu sayı 2-3'e katlandı. Kapalı mekanlarda, özellikle işyerlerinde sigara kullanamayan tiryakiler, çareyi bu ilaçlarda buluyor. Bu nedenle de ilaç sanayinde bir artış gözleniyor. Bunun en büyük göstergesi, eczanelerde nikotin bandı ve sakızı gibi ürünlere artan ilgidir. Temmuz 2009 itibarıyla kahvehane, kafe ve restoranlarda da yasağın uygulanmaya başlamasıyla bu satışların daha da artacağına inanıyoruz. Bu yasayla vatandaşlar artık sigara bıraktırma yöntemleri hakkında haberdar oldu. Toplumsal bilinçlenme yaşanıyor. Bu, toplum sağlığı açısından önemli bir gelişme olduğu gibi sektörü de canlandırıyor. Var olan sektör gelişmeye devam ediyor.”

ÇEREZCİLERİN DE YÜZÜ GÜLDÜ

Sigara yasağının ardından ilaç sektörüyle aynı oranda etkilenen kuruyemiş sektöründe de satışların yüzde 25 arttığı bildirildi.

Merkezi Mersin'in Tarsus ilçesinde bulunan ve yılda ortalama 10 bin ton çerez üretimi yapan Ateşler Kuruyemiş Gıda Sanayi AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Tahsin Ateş, yasağın sektörü ilk bir ayda olumlu şekilde etkilediğini ancak, satışlardaki gerçek yükselişin 2009 yılının ardından yaşanmasının beklendiğini söyledi.

Ateş, sigara kullanımını bırakan kişilerin, bir uğraş olarak özellikle çekirdek tüketimine ağırlık verdiğini, bunun de sektörü canlandırdığını ifade etti.

Türkiye'deki çerez tüketiminin, Avrupa ortalamalarının üstünde olduğunu belirten Ateş, “Türkiye'de kişi başına ortalama 3-4 kilogram çerez tüketimi gerçekleşiyor. Zaten yüksek olan çerez satışları, sigara yasağıyla daha da arttı. Sigarayı bırakan biri, alışkanlık gereği ağzında sigaranın yerini alabilecek bir şeyler istiyor. Sigaradan doğan bu boşluğu çekirdek dolduruyor. İşyerinde ve dışarıda rahat kullanamadığı için sigara bırakmaya karar veren kişiler, bu tutumlarını her hangi bir yasak olmamasına karşın evde de sürdürmek zorundalar. Evde televizyonun başında otururken, sigara içmemek için direnen tiryaki, kuruyemişe yöneliyor. Şu anda piyasada ortalama yüzde 25 artış var. Ancak, 2009 yılından itibaren yasağın daha kapsamlı hale gelmesiyle bu satış artacaktır.”

Ateş, sigara yasağının yeni başladığı döneme Avrupa Futbol Şampiyonasının denk geldiğini hatırlatarak, “Şampiyonayı izlerken strese giren tiryaki taraftar, sigara kullanamadığı için daha çok kuruyemiş tüketiyor. Özellikle milli maç geceleri satışları katlıyoruz” dedi.