İSTANBUL (AA) - AHMET ESAD ŞANİ - Oyuncu, senarist, yönetmen ve yapımcı Tuncel Kurtiz, oynadığı rollerle ve özlü sözleri seslendirdiği film replikleriyle hatırlanıyor.

Tam adı Tuncel Tayanç Kurtiz olan oyuncu, Selanik doğumlu bürokrat Hamdi Vala Kurtiz ile Boşnak Müfide Kurtiz'in oğlu olarak 1 Şubat 1936'da İzmit'in Bahçecik nahiyesinde dünyaya geldi.

İlköğrenimini babasının görevi nedeniyle 8 şehirde sürdüren Kurtiz, ortaokulu Edremit'te tamamladı. İstanbul Haydarpaşa Lisesi'nde okurken İETT'de ışık kontrolörü olarak çalıştı.

Üniversitede hukuk, İngiliz filolojisi, felsefe, psikoloji ve sanat tarihi bölümlerinde eğitim gören Kurtiz, hiçbirini tamamlayamadan üniversiteden ayrıldı.

Tuncel Kurtiz, 1958'de Haldun Dormen Tiyatrosu'nda başladığı oyunculuk serüvenine, Orhan Günşiray'ın yönettiği 1964 yapımı "Şeytanın Uşakları" filmiyle sinemada devam eden usta isim, kariyeri boyunca yüze yakın sinema filmi ile çok sayıda televizyon dizisinde oynadı.

- "Gül Hasan" filminin senaryosunu yazıp yönetti

İlk ödülünü aldığı 1979 yapımı "Gül Hasan" filminin senaryosunu yazıp yönetmenliğini üstlendi.

"Bereketli Topraklar Üzerinde" adlı 1980 yapımı filmin senaryosunu yazan oyuncu, 12 Eylül 1980 askeri darbesinin ardından yurt dışına yerleşti.

İsveç, ABD ve Almanya'da tiyatroyla sinema çalışmalarını sürdüren Kurtiz, 1990'lı yıllarda Türkiye'ye döndü.

Kurtiz, 2003'te "Alacakaranlık", 2006'da "Hacı", 2007'de "Asi" adlı televizyon dizilerinde rol aldı

Balıkesir'in Edremit ilçesi Çamlıbel köyünde 2010'da "Tuncel Kurtiz ve Dostları" adlı televizyon programını yaparak ünlüleri ağırlayan oyuncu, "Hayat" belgeselini de seslendirdi.

- "Ramiz Dayı" karakteriyle hayran kitlesini artırdı

Hayatının son yıllarında "Ezel" dizisinde oynadığı "Ramiz Dayı" ve "Muhteşem Yüzyıl"daki "Ebussuud Efendi" karakterleriyle hayran kitlesini artıran Kurtiz, özgün yapımlarda ustalıkla oynadığı rollerin yanı özlü sözleri seslendirdiği film replikleriyle de adından söz ettirdi.

Kurtiz, 1994 ve 1995'te Adana Film Festivali, 1997 ve 2008'de Ankara Uluslararası Film Festivali, 1980, 1981, 1994, 2007 ve 2011'de Antalya Altın Portakal Film Festivali, 1986 Berlin Uluslararası Film Festivali'nde ödül aldı. Sanatçı ayrıca 2002 Sadri Alışık Tiyatro ve Sinema Ödülleri, 2007'de ise Yeşilçam Ödülleri'ne layık görüldü.

Menend Kurtiz ile evliliğinden Aslı ve Mirza adlı iki çocuğu dünyaya gelen Kurtiz, 27 Eylül 2013'te İstanbul Etiler'deki evinde düşerek hayatını kaybetti.

Kurtiz aralarında "Çok Tuhaf Soruşturma", "Şeyh Bedrettin", "Keşanlı Ali Destanı", "Kaplan ve Daktilolar", "Yolcu", "Kalbin Sesi", "Martı", "Altın Yumruk", "Ayı Masalı", "Şahane Züğürtler" ve "Zafer Madalyası"nın bulunduğu tiyatro oyunlarında yer aldı.

Rol aldığı filmlerden bazıları ise şöyle:

"Son Kuşlar", "Ben Öldükçe Yaşarım", "Silahların Kanunu", "Karanlıkta Vuruşanlar", "Hudutların Kanunu", "Çirkin Kral", "Krallar Ölmez", "Umut", "Otobüs", "Kanal", "Sürü", "Bereketli Topraklar Üzerinde", "Ağrı'ya Dönüş", "Bir Aşk Uğruna", "Usta Beni Öldürsene", "Tabutta Rövaşata", "Işıklar Sönmesin", "İstanbul Kanatlarımın Altında", "Akrebin Yolculuğu", "Hoşçakal Yarın", "O da Beni Seviyor", "İnat Hikayeleri", "Yaşamın Kıyısında", "Lal", "Güz Sancısı", "Kayıp Armağan", "Siyah Beyaz"