İran’ın hafta sonu İngiliz ve Fransız şirketlerine petrol satışını durdurduğunu açıklamasının ardından dün de Avrupa Birliği (AB) cephesinden karşı atak geldi. AB Komisyonu, Belçika, Çek Cumhuriyeti ve Hollanda’nın İran’dan petrol alımını durdurduğunu; Yunanistan, İtalya ve İspanya’nın da azalttığını açıkladı. Gelişmeler üzerine petrol fiyatı son 9 ayın en yüksek seviyesine ulaştı. ABD tipi ham petrol 105 doların üzerine çıkarken, brent petrolü ise 120 doları geçti. Yaşanan bilek güreşi sonrası petroldeki artış anında içeriye de yansıdı. Benzine ortalama 7 kuruş civarında zam yapıldı. Bu da pompada vergili fiyatın yüzde 1.73 oranında artırılması anlamına geliyor. Motorin fiyatlarının da bu doğrultuda önümüzdeki günlerde artması bekleniyor. Petrolde bundan sonraki fiyat seyrinin AB ile İran arasındaki bilek güreşinin şiddetine bağlı olabileceği belirtilirken, uzmanlar petrol fiyatlarının tüketici harcamalarına zarar vermesinden ve küresel ekonomik büyümeyi olumsuz etkilemesinden kaygılanıyorlar.

Stratejik rezerv kullanılabilir

Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), AB’nin İran’dan gelen petrolden ani bir kesinti ile başa çıkabileceğini ve İran petrolünün diğer müşterilerinin de yasaklara hazırlandıklarını açıkladı. IEA’nın enerji piyasaları ve güvenliği biriminin başında olan Didier Houssin, ihtiyaç olması durumunda IEA’nın stratejik petrol rezervini kullanmaya hazır olduğunu söyledi. Houssin “Durumu her zamanki gibi yakından izliyoruz... İhtiyaç olması halinde harekete geçmeye hazırız” dedi. Yaşanan gelişmeler üzerine Çin Hükümeti de yaptığı açıklama ile taraflara bir an evvel diyalog yoluna gitme çağrısı yaptı. Bu arada İran’ın İngiltere ve Fransa’ya petrol ihracatını durdurması kararı bu ülkelerce pek önemsenmedi. Fransa Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Vincent Floreani, İran’dan petrol alımını zaten kendilerinin durdurduğunu söyledi. İngiliz basını ise İran’ın kararının ‘büyük ölçüde sembolik’ olduğunu yazdı.

Konsorsiyum TAP’ı seçti

Azerbaycan’ın Şah Deniz II sahasını işleten konsorsiyum, Azeri doğalgazını İtalya üzerinden Avrupa’ya taşıyacak boru hattı için, BOTAŞ’ın ortak olduğu Trans Anadolu Projesi’ni (TAP) seçti. BP’den yapılan açıklamada, Azeri doğalgazının İtalya üzerinden Avrupa’ya taşınması söz konusu olursa Şah Deniz II konsorsiyumunun ITGI boru hattı projesi yerine TAP projesini tercih edeceğini söyledi. TAP’ın ortakları arasında Norveçli Statoil, İsviçreli EGL ve Alman Ruhrgaz yer alırken, ITGI’nin ortakları arasında BOTAŞ da bulunuyor.

Yıldız: Karadeniz’de petrol varsa buluruz

Enerji Bakanı Taner Yıldız, petrol aramaları ile ilgili olarak Karadeniz’de petrol varsa Türkiye’nin bunu mutlaka bulacağını söyledi. Kayseri Büyükşehir Belediyesi ile Kayseri Düşünce ve Atılım Derneği’nin birlikte organize ettiği ‘2023 Türkiye Vizyonunda Kayseri Turizmi’ konulu toplantıya katılmak üzere geldiği Kayseri’de soruları yanıtlayan Yıldız Karadeniz’deki petrol arama çalışmalarını sonlandırmayacaklarını söyledi. Yıldız “Karadeniz’de 7 tane sondaj yapıldı. Buna rağmen BP, Petrobras gibi dünya devleri vazgeçmeyeceklerini söylüyor” dedi. TPAO’nın da bölgede arama yaptığını ifade eden Yıldız “TPAO ortak ve müstakil aramalar yapıyor. Şu an Karadeniz’in yer altı jeolojisi çıkarılıyor. Sabırlı olmamız isteniyor. Ben de varsa bulucağız diyorum. Yoksa bulamayız” diye konuştu.

EKONOMİ SERVİSİ