ODA'larda Büyük Para Kaynağı Bulunuyor
Krize karşı çözüm arayışında olan Türkiye'de öyle bir kaynak var ki, ne IMF kredisine ne de işsizler için oluşturulan İşsizlik Fonu'na ihtiyaç var.
Bankaların, reel sektörün, KOBİ'lerin ve esnafın krize karşı ekonomik paket beklentisi içerisine girdiği şu dönemde, Türkiye'nin IMF kredisi ya da işsizlik fonunun kullanması gerektiği konuşuluyor. Ancak Türkiye'nin öyle bir kaynağı var ki, ne IMF kredisine ne de işsizler için oluşturan İşsizlik Fonu'na ihtiyaç olmayabilir. Odalar, birlikler, sendikalar ve dernekler cenneti Türkiye'nin muhtaç olduğu kaynak paketi için, bu kurumların kasasında ya da bankalarda tuttukları milyarlarca doların kullanılabileceği belirtiliyor.
YILLIK GELİR 6-7 MİLYAR YTL
Yıllık aidat gelirleri 6-7 milyar YTL'yi bulan odaların paraları kasalarında tutmak yerine üyelerine kullandırmaları gerektiği belirtiliyor.
Oda deyince akla sadece ticaret ve sanayi odaları gelebilir ama aslında esnaf odaları, meslek odaları gibi farklı sektörlerde onlarca oda ve sendikalar ile bunlara bağlı binlerce alt birimler bulunuyor. Türkiye'de ticari hayat içerisinde yer alan vatandaşların karşılaştıkları maliyetli bürokrasi, Dede Korkut masallarında geçen yol kesen-haraç yiyen Deli Dumrul hikayesini andırıyor.
Üretim yapmak için, ticarete atılmak için şirket kuran vatandaşlar; vergiler, sigorta, pirim, yüksek enerji maliyeti dışında, Oda'sından Birlik'lerine bu farklı kurum ve kuruluşlara aidat ödemek zorunda kalıyor. Yüksek vergi ve enerji maliyetleriyle boğuşan şirketler, oda ve birliklerde neredeyse her işlem için ayrı bir
ücret ödemek durumunda kalıyor. Böyle olunca da odaların ve sendikaların kasasında milyarlarca dolarlık fonlar birikiyor.
Yüzden fazla başlıkta para alınıyor
Vize, tasdik, genel kurul, çeşitli belgeler, gazete, kira gelirleri, karne gibi 100'den fazla başlıkta aidat dışında gelir elde ediyorlar. Bu ücretler de çoğu kez yönetimin keyfine göre belirleniyor. Oda üyesi her ihaleye girerken odasından İhale Durum Belgesi' almak zorunda. Bu belge KTO'da 50 YTL, ATO'da 10 YTL İTO'da 6 YTL. 'Oda Kayıt Sicil Sureti' KTO'da 12 iken İTO'da 6, ATO'da 3 YTL. Bu gelirler yıllık ortalama 12 milyar doları aşmakta. Alınan bu paraların bir kısmı TOBB'a gidiyor. Oda kayıt sureti alacaksınız, para... İhaleye gireceksiniz, para... adınızı değiştireceksiniz, para... Adresinizi değiştireceksiniz, para... Yurt dışına çıkacaksınız, para... Kapasite raporu alacaksınız, para... Birliklerle odaların arasında pek fark yok. Birisi sadece şirketlerin üye olduğu bir yer. Diğeri de şirketlerin ve şirket olmayanların da üye olduğu bir yer.
Kasalarda 100 milyar YTL birikti
Odalar üyelerinden yıllık aidat ve munzam aidat olmak üzere iki çeşit aidat alıyorlar. TÜİK'in verilerine göre 31 Aralık 2007 tarihi itibariyle 70 milyon 586 bin 256 nüfuslu Türkiye'de bir oda veya borsaya üye olanların toplamı 7 milyon 851 bin 218'den fazla. Yani nüfusun yüzde 11,12'si bir odanın üyesi. Bu kadar üyeye sahip odaların, yıllık gelirleri de sadece aidattan yaklaşık 6-7 milyar YTL'yi aşıyor. Yıllardır denetlenmeyen bu kaynakların toplamda 100 milyar YTL'yi bulmuş olabileceği söyleniyor.
Aidat zengini sendikaların yıllık geliri 1.6 milyar YTL
Kayıtlı işçi sayısı yılın ilk yarısında 64 bin 595 kişi artarak 5 milyon 349 bin 828'den 5 mil-yon 414 bin 423'e yükselirken, Ocak ayında 3 milyon 137 bin 819 olan sendikalı işçi sayısı ise 41 bin 491 kişi artarak 3 milyon 179 bin 510'a ulaştı. Sendikalılık oranı 0.07 puanlık bir artışla yüzde 58.65'den yüzde 58.72'ye çıktı.
Türkiye 'de en fazla üyeye sahip işçi sendikasının 337 bin 821 üye ile Teksif olduğu belirlendi. Teksif 'i, 335 bin 783 işçiyle Türk Metal , 202 bin 626 üyeyle Belediye-İş, 190 bin 870 üyeyle Tek Gıda -İş, 164 bin 705 üyeyle Yol-İş, 123 bin 665 üyeyle Hizmet-İş, 121 bin 77 üyeyle Tes -İş sendikaları izliyor.
Yarım günlük yevmiye tutarı, her ay işçilerden aidat olarak kesiliyor. Aylık maaş ortalama bin YTL olarak düşünüldüğünde bir kişi, sendikasına en az 16 yeni lira aidat ödüyor. Petrol ve metal gibi yüksek ücretli işkollarında çalışanların aidatı 50 YTL'yi aşıyor. Sendikaların aylık geliri de 50 mil-yon YTL'yi (50 trilyon lira) buluyor. Dev fonlara hükmeden işçi örgütlerinin harcamalarını devlet 10 yıldır denetlemiyor.
Bu verilere göre Türk Metal'in aylık aidat geliri, kişi başı 50 YTL'den, 16 milyon 789 bin 150 YTL yapıyor. Yıllık gelir ise 200 milyon YTL'yi aşıyor.
Toplam 5.4 milyon sendika üyesinin ortalama aylık 25 YTL aidat ödediği kabul edilirse sendikaların topladıkları aidat parası aylık 135 milyon YTL, yıllık 1 milyar 620 milyon YTL'yi geçiyor.
İstanbul Barosu yılda 10 milyon YTL kazanıyor
Yaklaşık 24 bin üyesi ile Türkiye'nin en büyük barosu olma özelliği taşıyan İstanbul Barosu da parayla oynuyor. Baro seçimlerinde Hukukun Üstünlüğü Platformu adına başkanlık yarışına giren Avukat Şadi Çarsancaklı'nın verdiği bilgiye göre, İstanbul Barosu'nun yıllık aidatı 400 YTL. 24 bin üyesi olan Baro'nun sadece yıllık aidat geliri 9 milyon 600 bin YTL'yi buluyor. Ayrıca her yıl yaklaşık 2 bin civarında avukat, mesleğe dahil oluyor. Yeni başlayan bu avukatlardan çeşitli başlıklar altında bin 200 - bin 300'ü alınıyor. Üstelik bu genç avukatların bir yıl çalışma yasağı olmasına ve hiçbir gelirinin olmamasına rağmen...
BU GELİR FAZLA
Avukat Çarsancaklı, bu aidat gelirinin bir kısmının birlik payına gittiğini ama bu haliyle bile bir baro açısından amacı aşan bir gelir olduğunu söyledi. Baronun bu kadar geliri harcayacak kadar bir masrafının olmadığını öne süren Çarsancaklı, "Arkadaşlar uğraşıyorlar harcamaya. Yok baro binası için yok yatırım için... Normal şartlarda İstanbul Barosu kamu hizmeti yapan bir yer. Böyle aidatlarla falan geçinmesinin gereği de yok. Mesela yeni Adliye Sarayı yapılıyor. Pekala burdan baro için bir yer temin edilebilir. Devlet zaten yer temin etmelidir. Bunun avukatlardan tahsis edilmesi amaca uygun değil" dedi.
Paralar çok olunca şaibeler de artıyor
Odalardaki ve birliklerdeki kaynaklar ekonomiye kazındırılmadığı gibi, zaman zaman yolsuzluk ve şaibelerle de gündeme geliyor. Oda, borsa, baro ve üst organlarının başkanlarının, siyah plakalı araçlarla şehir şehir dolaşmasından tutun da, odaların yahut üst organlarının kasasından yolluk alınarak ülke ülke gezildiğine dair iddialar Bakanlıkların görevlendirdikleri müfettişlerin raporlarıyla da ortaya konuyor. Yöneticilerin görevli sıfatıyla yaptıkları dünya seyahatlerinde kendi şirketleri için bağlantılar yaptıkları, kurumun ve üyelerin kaynaklarını kendi kişisel harcamaları için kullandırdıkları da öne sürülüyor.
En çok üye sayısı esnaf odalarında
Türkiye'de nüfusun yarıdan fazlasının emekli yahut öğrenim çağındaki genç ve çocuklardan oluştuğu dikkte alındığında geriye kalan her dört kişiden biri, esnaf, tüccar, sanayici, avukat, veteriner, doktor, eczacı, ziraatçı, mühendis, mimar, mali müşavir gibi meslekleri icra eden bir meslek örgütünün ya da bir odanın üyesi. İşte, kanunla kurulmuş bazı odalar ve üyesi sayıları:
Türkiye Ziraat Odaları Birliği'nin 719 odası ve 4 milyondan fazla üyesi var.
Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu'na bağlı 14 fe-derasyon, 3 bin151 esnaf odası ve 1 milyon 876 bin 192 esnaf üyesi var.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'ne (TOBB) bağlı 300 ticaret ve sanayi odası, ticaret odası, sanay odası, deniz ticaret odası ve ticaret borsasının toplam 1,4 milyondan fazla üyesi var.
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği'ne bağlı 23 mühendislik odası ve yaklaşık 318 bin üyesi bulunuyor.
Türkiye Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirler Odası'na (TÜRMOB) bağlı 77 oda 74 bin 826 üye müşavir bulunuyor.
Türk Tabipleri Birliği'ne bağlı 64 oda ve 83 bin doktor üyesi bulunmakta.
Türkiye Barolar Birliği'ne bağlı 76 baro ve yaklaşık 61 bin avukat var.
Türk Eczacılar Birliği'ne bağlı 51 oda ve 23 bin 200 üyesi bulunuyor.
Türk Veteriner Hekimleri Birliği'ne bağlı 44 adet oda ve yaklaşık 15 bin veteriner hekim üye bulunuyor.
Kaynak: