Mursi'den İran'a one minute
İran'da konuşan Mısır Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi: "Filistin ve Suriye halkları özgürlüğü ve onuru için mücadele veriyor. Suriye devrimi zalim bir rejime karşı."
Mısır'ın yeni lideri Muhammed Mursi, 1979'dan beri Tahran'a ayak basan ilk lider oldu. Mursi'nin katıldığı Bağlantısızlar Zirvesi'nde başlıca gündem maddelerinden biri Suriye.
Mısır'ın yeni lideri Muhammed Mursi, Bağlantısızlar Hareketi zirvesi için İran'a ayak bastı.
Böylece, Mısır'ın İsrail'le barış anlaşması imzaladığı 1979'dan beri ilk defa Mısırlı bir lider Tahran'da misafir oluyor.
Dünyanın dört bir yanından 50 ülkenin liderini buluşturan zirve, İran'ın uluslararası arenadaki konumunu sağlamlaştırması için bir fırsat.
Zirvenin gündeminde, Suriye'deki krize çözüm bulmak, insan hakları ve nükleer silahsızlanma konuları var.
Zirveye katılanlar arasında, Suriye Başbakanı Vail El Halki, Katar Emiri Hamad Bin Halife ve Hindistan Başbakanı Manmohan Singh ile BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon da yer alıyor.
BBC'nin Tahran muhabiri James Reynolds, nükleer programı nedeniyle BM yaptırımları altında bulunan İran'ın, Batı'nın izole etme çabalarına karşılık vermeye çalıştığını belirtiyor.
Gözler Mursi'de
Zirvenin en dikkat çekici yanı, Hüsnü Mübarek'in 30 yıl oturduğu koltuğundan indirilmesinin ardından Cumhurbaşkanı olan Mursi'nin katılımcılar arasında olması.
Mübarek'in 1979'da İsrail ile barış anlaşması imzalaması üzerine, Tahran'da yeni kurulan molla rejimi, Kahire ile ilişkilerini kesmişti.
Havalimanında İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı Hamid Bakai tarafından karşılanan Mursi, medya kuruluşlarının ilgi odağına oturdu bile.
Mursi'nin üyesi olduğu Müslüman Kardeşler hareketinin dış ilişkiler birimi BBC'ye yaptığı açıklamada, amaçlarının "Tahran ile ilişki biçimini belirgin olarak değiştirmek değil, normalleştirmek olduğunu" belirtti.
Diğer yandan, BM Genel Sekreteri'nin zirveye katılıyor olması, ABD tarafından "garip" diye nitelendirildi.
İran'ın dini lideri Ali Hamaney ve Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad ile görüşen Ban, Meclis Başkanı ile görüşmesinde ise sözünü sakınmayarak, "İran'daki insan hakları ihlalleri nedeniyle derin kaygı duyduğunu" söyleyiverdi.
Suriye krizi
Tabi ki zirvenin gündeminin en üst sırasında, Suriye krizi bulunuyor.
Zira İran, bir buçuk yıldır muhalefet gösterilerini ve silahlı isyanı bastırmaya uğraşan Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ın güç aldığı en yakın müttefiği.
Hatta ABD İran'ı, rejim yanlısı milis güçlerine askeri eğitim vermekle suçluyor.
Ban'ın sözcüsünün aktardığına göre, BM Genel Sekreteri, Hamaney ve Ahmedinejad'dan, "Suriye liderliğine acilen şiddeti durdurması için baskı yapmasını" istemiş.
Hamaney'in makamından verilen karşılık ise "Krizi çözmenin yolu, Suriye'deki isyancılara silah akışının durdurulmasıdır" şeklinde oldu.
Soğuk Savaş'ın tarafları olan Sovyetler Birliği ve ABD'nin egemenliğine karşı 1961'de kurulan Bağlantısızlar Hareketi üç yılda bir toplanıyor.
Ancak Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla Soğuk Savaş'ın bitmesinin ardından, hareketin uluslararası arenadaki varlığı iyice zayıfladı.
MUHAMMED MURSİ'DEN TARİHÎ KONUŞMA
MUHAMMED MURSİ'DEN TARİHÎ KONUŞMA
-''Zalim Suriye rejiminin karşısında Suriye halkının yanında olmak insanlığımızın ve imanımızın gereğidir''
-''İran'ın barışçıl nükleer enerji hakkını savunuyoruz''
-Suriye heyeti, Mursi'nin konuşmasının başlamasıyla salonu terk etti
1979'da gerçekleşen İran İslam Devrimi'nden bu yana İran'ı ziyaret eden ilk Mısır Cumhurbaşkanı olan Muhammed Mursi, Tahran'da gerçekleştirilen Bağlantısızlar Hareketi Zirvesi'nde bir konuşma yaptı.
Mursi konuşmasında, Suriye ve Filistin halklarının özgürlük ve onurları için mücadele ettiğini belirtti. Filistin'in müstakil bir devlete sahip olma hakkına sahip olduğuna dikkati çeken Mısır Cumhurbaşkanı, İsrail cezaevlerindeki Filistinli tutukluların insan haklarına saygı gösterilmesi gerektiğini söyledi. Mursi, Filistinli grupların aralarındaki ihtilafları çözmelerini temenni ettiğini sözlerine ekledi.
Muhammed Mursi, "Devrimden sonraki yeni Mısır adil bir düzeni tesis edecek, fakirlik ve sosyal adalet sorununu aşarak güçlü bir ülkeye dönüşecektir" ifadelerini kullandı.
Mursi konuşmasında ayrıca dünyada barışın hakim olabilmesi için Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde yapısal bir reform yapılması gerektiğini vurguladı.
-Mısır'ın Suriye'ye bakışı-
Mısır Cumhurbaşkanı Mursi, Suriye'deki olaylar hakkında ise şöyle konuştu:
''Zalim Suriye rejiminin karşısında Suriye halkının yanında olmak insanlığımızın ve imanımızın gereğidir, Suriye demokratik bir sisteme geçmelidir, ülke iç savaş ve bölünme tehlikesiyle karşı karşıyadır, bunu önlemek için Suriye muhalefetinin birlik olması gerekir. Suriye'de kanın akması tüm dünyanın sorumluluğudur. Akan kan karşısında sessiz kalmak Suriye halkına dost olanlara yakışmaz. Somut adımlar atılmadıkça akan kanın durmayacağını idrak etmeliyiz."
-''İran'ın barışçıl nükleer enerji hakkını savunuyoruz''-
Mursi İran'ın nükleer enerji çalışmaları hakkında da şöyle konuştu: ''Mısır, İran'ın nükleer enerji üretme hakkını destekliyor. Barışçıl nükleer enerji bölgedeki tüm devletlerin hakkıdır. Bu konuda İsrail dışında bölgedeki tüm ülkeler ittifak halindedir. Zirveye katılan tüm devletler ortak düşmanlarına karşı birlik olmalıdır.''
Konuşma sonrasında, Mısır, Bağlantısızlar Hareketi başkanlığını İran'a devretti. Öte yandan Suriye heyetinin Muhammed Mursi'nin konuşmasının başlamasıyla salonu terk etmesi dikkati çekti.
Mursi'den Şii ve Sünni Müslümanlara birlik çağrısı
İran'daki 1979 İslam Devrimi'nden bu yana İran'ı ziyaret eden ilk Mısır Cumhurbaşkanı olan Muhammed Mursi, Ehl-i Beyt'i ve ilk dört halifeyi överek Sünni ve Şii Müslümanlara birlik çağrısında bulundu.
Mursi, İran'ın başkenti Tahran'daki Bağlantısızlar Hareketi Zirvesi'ndeki konuşmasına, Mursi, "Allahım, önderlerimiz Hz. Ebu Bekir, Hz. Ömer, Hz. Osman ve Hz. Ali'den razı ol. Peygamberimiz Hz. Muhammed'e (SAV), Ehl-i Beyt'ine ve sahabesine rahmet eyle. Onların makamını yücelt" sözleriyle başladı.
Şii ve Sünni Müslümanların birlik olması gerektiğini vurgulan Mursi, konuşmasının ardından Bağlantısızlar Hareketi Zirvesi dönem başkanlığını İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad'a devretti.
Kaynak: BBC Türkçe / AA
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.