SORU 1 Mali Af Kanunu ile her türlü vergi borcu affediliyor mu?

Her ne kadar vergi dairesine olan tüm borçlar için “vergi borcu” kavramı kullanılıyorsa da borç içeriğinde verginin aslı, cezası, gecikme zammı ve gecikme faizi bulunmaktadır. Kanun kapsamında kesinleşmiş vergi borçlarında, vergi aslına ilişkin herhangi bir af, indirim ya da silme söz konusu değildir. Affedilen, belli ödeme koşulları yerine getirilmek suretiyle cezalar, gecikme faizleri ve gecikme zamlarıdır. Ancak, henüz kesinleşmemiş vergi aslından olan borçların bir kısmı (vergi incelemesine dayalı, henüz dava açma süresi dolmamış, yargı mercilerinde davası sürenler), belli ödeme koşullarının yerine getirilmesi suretiyle affediliyor.

SORU 2 Kesinleşmiş vergi borcu ne demektir?

Gerek beyan üzerine, gerekse vergi dairesi tarafından ihbarname düzenlenmek suretiyle tahakkuk ettirilen verginin, beyana dayalı olanlarda ödeme vadesinin gelmesi, ihbarnameye dayalı olanlarda ise vergi dairesince (itiraz, uzlaşma vb. prosedürlere ilişkin sürelerin dolması ya da işlemlerin tamamlanmasından sonra) tahsil edilebilir aşamaya gelmesi vergi borcunun kesinleştiği anlamına gelir.

SORU 3 Af talebiyle, vergi aslını ödeyip borçtan kurtulmak mümkün mü?

Hayır. Aftan yararlanabilmek için vergi aslı üzerinden, borcun doğduğu dönemden başlayarak, Kanunun yayımlandığı tarihe kadar TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın da ayrıca ödenmesi gerekiyor. Eğer taksitlendirme de talep ediliyorsa bu durumda taksit sayısına göre 1.05 ila 1.15 arasında değişen katsayılar uygulanarak hesaplanan tutarın ayrıca ödenmesi gerekiyor. Böylece kesinleşmiş vergi borçlarında af talebiyle sadece daha önce hesaplanmış olan ceza, gecikme zammı ve gecikme faizi borçlarından kurtulunmuş oluyor.

SORU 4 Beyan edilmemiş kazançların vergileriyle ilgili de af var mı?

Vergi dairesine bildirilmemiş kazançlar varsa, bu kazançlar üzerinden henüz bir vergi hesaplanamadığından kesinleşmiş vergi borcu söz konusu olmamakla birlikte, Kanunun matrah artırımına ilişkin hükümleri çerçevesinde, yıllara göre değişen asgari beyan tutarlarından az olmamak üzere beyanda bulunularak aftan yararlanmak mümkün.

SORU 5 Hangi yıl vergi borçları affediliyor?

Tahsilatı zamanaşımına uğramamış tüm kesinleşmiş vergi borçları, yılına bakılmaksızın aftan yararlanabilir.

SORU 6 Vergi aslı borcu olmasa da kesilen cezalar affediliyor mu?

Vergi dairesince takip edilebilir aşamaya gelmiş, bir başka deyişle kesinleşmiş ve bir vergi aslına bağlı olmaksızın kesilmiş usulsüzlük ve özel usulsüzlük ile iştirak, teşvik veya yardım fiilleri dolayısıyla kesilmiş cezalar da af kapsamındadır. Bu cezaların yarısı üzerinden, doğduğu tarihten, Kanunun yayımlandığı tarihe kadar TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın ayrıca ödenmesi gerekiyor. Bu durumda cezanın kalan yarısı siliniyor.

SORU 7 Sadece gecikme faizi veya gecikme zammı borcu bulunanlar aftan yararlanabilecek mi?

Evet. Ödenmemiş alacağın sadece fer’i alacaktan (gecikme faizi, gecikme zammı) ibaret olması halinde, bunlar yerine TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın ödenmesi yeterli olacaktır. Bu durumda önceden hesaplanmış olan gecikme faizi veya gecikme zammı siliniyor.

SORU 8 TEFE/ÜFE aylık değişim oranları nereden temin edilebilir?
 

Kanuna göre, TEFE/ÜFE aylık değişim oranları tabiri, Türkiye İstatistik Kurumu’nun her ay için belirlediği 31/12/2004 tarihine kadar toptan eşya fiyatları endeksi (TEFE) aylık değişim oranlarını, 1/1/2005 tarihinden itibaren üretici fiyatları endeksi (ÜFE) aylık değişim oranlarını ifade etmektedir. TEFE/ÜFE aylık değişim oranları, Türkiye İstatistik Kurumu’nun www.tuik.gov.tr internet adresinden temin edilebilir.

SORU 9 Harçlar da af kapsamında olacak mı?

Evet. Harçlar da Vergi Usul Kanunu kapsamına girdiğinden ve bu bakımdan diğer vergilerden bir farkı olmadığından af kapsamına girmektedir.

SORU 10 Kaldırılmış olan vergilerden kalan borçlar af kapsamında mı?

Özel Tüketim Vergisi Kanunu’yla kaldırılan akaryakıt tüketim vergisi, tescil harçları gibi halihazırda uygulanmayan ve kaldırılan vergilere ilişkin borçlar hakkında Kanunda özel hüküm bulunmamakla birlikte, bu tür vergiler de Vergi Usul Kanunu hükümlerine tabi olduğundan af kapsamındadır.

SORU 11 2010 Yılı vergi borçları da af kapsamında mı?

Kanun düzenlemeleri bu konuda ikili bir ayrım içermektedir. Kesinleşmiş vergi borçlarında, stok beyanında veya ortak cari hesabı ve kasa hesabı beyanında 31.12.2010 tarihini esas alırken, matrah artırımı konusunda 2006-2007-2008 ve 2009 yıllarını esas almaktadır. Şöyleki; 2010 yılına ilişkin olarak 31/12/2010 tarihinden (bu tarih dahil) önce tahakkuk eden, gerek beyana dayalı gerekse ikmalen, re’sen veya idarece tarhedilen vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları ile 31/12/2010 tarihinden (bu tarih dahil) önce yapılan tespitlere ilişkin olarak vergi aslına bağlı olmaksızın kesilen vergi cezaları da af kapsamında olacak.

SORU 12 2010 yılında beyan edilen geçici vergilerin ödenmesi gerekiyor mu?

Kanunun kapsadığı dönemlere ilişkin olarak 2010 yılında tahakkuk eden ve bu kanunun yayımlandığı tarihe kadar ödenmemiş olan geçici vergilere bağlı gecikme faizi ve gecikme zamları yerine bu kanunun yayımlandığı tarihe kadar TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutar ödenmek suretiyle geçici vergilerin asıllarının ödenmesi gerekmiyor. Ancak, geçici vergi asıllarının ödenmemesi için, 2010 yılına ilişkin yıllık gelir/kurumlar vergisi beyannameleri verildikten sonra tahakkuk edecek gelir ve kurumlar vergilerinin zamanında ödenmesi şart.

SORU 13 İştirak, teşvik, yardım gibi fiiller dolayısıyla kesilecek cezalarda da indirim olacak mı?

Evet bu fiiller dolayısıyla kesilmiş bulunan cezalar da diğer cezalarla aynı şekilde değerlendirilecek olup af kapsamındadır. Ancak Vergi Usul Kanunu’nun suç saydığı “defter, kayıt ve belgeleri yok edenler veya defter sahifelerini yok ederek yerine başka yapraklar koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar veya belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler” matrah artırımından yararlanmada af kapsamı dışında tutulmuştur. Kesinleşmiş vergi borçları konusunda mali aftan yararlanmak için müracaat eden vergi borçluları, aftan yararlanmak istiyorlarsa yararlanmak istedikleri vergi borcu için itiraz edemeyecekler, dava açamayacaklar, dava açmışlarsa davalarından vazgeçecekler. Ayrıca Kanun yollarına da başvuramayacaklar. Mali aftan yararlanacak olanların vergi borçları dolayısıyla vergi daireleri ya da başkaca kamu kurumları tarafından uygulanmış olan hacizler kaldırılmayacak. Ancak, ödeme yaptıkça yapılan ödemeye isabet eden oranda hacizlerin kaldırılması ve alınan teminatların iadesi mümkündür. Vergi borçlarından dolayı uygulanan hacizler, taksitlendirme yapıldığında kalkacak mı?

SORU 14 Vergi borcuna, hem dava açıp, hem de aftan yararlanılabilir mi?

Kesinleşmiş vergi borçları konusunda mali aftan yararlanmak için müracaat eden vergi borçluları, adtan yararlanmak istiyorlarsa yararlanmak istedikleri vergi borcu için itiraz edemeyecekler, dava açamayacaklar, dava açmışlarsa davalarından vazgeçecekler. Ayrıca Kanun yollarına da başvuramayacaklar.

SORU 15 Vergi borçlarınmdan dolayı uygulanan hacizler, taksitlendirme yapıldığında kalkacak mı?

Mali aftan yararlanacak olanların vergi borçları dolayısıyla vergi daireleri ya da başkaca kamu kurumları tarafından uygulanmış olan hacizler kaldırılmayacak. Ancak, ödeme yaptıkça yapılan ödemeye isabet eden oranda hacizlerin kaldırılması ve alınan teminatların iadesi mümkündür. 

HABERTÜRK