Maliye Bakanlığında devreye sokulan, diğer kamu kuruluşlarında da kurulum çalışmaları devam eden ''Yönetim Bilgi Sistemi'' ile devlette keyfiyete son verilecek, her kuruşun takibi yapılacak, fahiş fiyatla, keyfi nitelikli mal hizmet alımlarına da sorgulama gelecek.

Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı'nca oluşturulan ''Yönetim Bilgi Sistemi'' pilot uygulamaların ardından Bakanlığın merkez ve taşra birimlerinde tam olarak devreye girdi.

Yeni sistem, yapılan protokollerin ardından Maliye Bakanlığınca, Başbakanlık, İçişleri, Dışişleri, Tarım ve Köyişleri ile Bayındırlık ve İskan Bakanlıkları, Gümrük Müsteşarlığı ve Erciyes Üniversitesinde kurularak, faaliyete geçirildi.

Sağlık Bakanlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Diyanet İşleri Başkanlığı, Türkiye İstatistik Kurumu, Mesleki Yeterlilik Kurumu, Erciyes Üniversitesi, Çankırı Üniversitesi ve Artuklu Üniversitesi de, Maliye Bakanlığı ile sisteme ilişkin protokolü imzaladı. Bu kuruluşlarda da sistemin kurulum çalışmalarının devam ettiği bildirildi.

TBMM, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, Ankara Büyükşehir Belediyesi EGO Genel Müdürlüğü ve Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi ile de yeni sistemin oluşturulmasına dönük protokoller imzalandı.

Milli Eğitim Bakanlığı da, Yönetim Bilgi Sisteminin merkez ve taşra birimlerinde kurulması için Maliye Bakanlığına başvurdu.

Uygulama çerçevesinde Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı, protokol sonrası ilgili kamu kuruluşunda yeni sistemin kurulumunu gerçekleştiriyor ve sistem işleticilerine eğitim veriyor. Daha sonra da yeni sistem devreye sokuluyor.

ÇUKURCA'DAKİ TELEFON FATURASI BİLE SİSTEMDE

Maliye Bakanlığının ''Kaynak Yönetim Projesi'' olarak da nitelediği Yönetim Bilgi Sistemi, devlette her kuruşun takibini sağlayacak özelliklere sahip bulunuyor. Sistemin sağladığı yararlar şöyle sıralanıyor:
-Bütün harcamalar elektronik ortama aktarılıyor: Mal ve hizmet alımları, yolluklar, elektrik, su abonelik giderleri, tedavi ve eczane ödemeleri ve diğer her türlü ödeme elektronik ortama alınıyor. Eski sistemde her birim sadece kendi bilgisayarından harcamaları kontrol ederken, yeni sistemde bütün harcamaların merkezden takibi mümkün oluyor.

Bu şekilde Çukurca Mal Müdürlüğünün Mayıs ayı telefon faturası bile merkezde görülüyor, ne kadar telefon konuşması yapılmış, ne kadar ödenecek bunlar merkezden izlenebiliyor.

Yeni sistemde devletin bütün işlemleri, maliyet aşamasından ödeme aşamasına kadar sistem üzerinde gerçekleştiriliyor. Kamudaki satınalmalar da elektronik olarak takip edilebiliyor.

- İhaleler de sistem üzerinden yönlendiriliyor. Kullanıcı, ihaleyi nasıl yapacak, teklif verme ve ihale tarihleri arasında ne kadar fark olacak? Sistem, mevzuat çerçevesinde bu konuda dahi yönlendirme yapıyor.

''A KURULUŞU 2'DEN ALIRKEN, SEN NİYE 5'E ALDIN?''

- Elektronik ortamda iş kontrol mekanizması oluşturuldu: Her türlü harcama ve her türlü ihalede sistem otomatik kontrol yapıyor. Bu amaçla sistemde çeşitli kontrol noktaları oluşturuldu. Ödeneği olmayan harcama mı yapılıyor, sistem otomatik uyarı veriyor. Herhangi bir alım satımda kanuni limitler mi aşıldı, sistem yine uyarı veriyor. Mevzuata aykırı, standart dışı işlem mi yapıldı, sistem yine kullanıcıyı uyarıyor.

- Tüm taahhütler de elektronik olarak takip ediliyor: Bu şekilde Maliye Bakanlığı ya da başka bir birimin mal ve hizmet alımı için ne kadarlık borcu var? Artık anında öğrenilebiliyor. Geleceğe dönük borçları da ortaya koyan sistem aracılığıyla gelecek yıl bütçe ödeneklerinin de daha sağlıklı planlanabileceği belirtiliyor. Bunun da devlette nakit dengesine katkı sağlayacağı söyleniyor.

- Keyfi ve fahiş fiyatla alıma son: Kamu alımları, kuruluş, il ve ilçe, ürün ve fiyat bazında mukayese edilecek. Böylece aynı ürünü A kuruluşunun farklı birimlerinin ya da farklı kuruluşların çok farklı fiyatlarla satın alması durumunda bu tespit edilecek. İlgili kuruluşa, ''A kuruluşu, bunu 2 liradan alırken sen niye 5 liradan aldın?'' diye sorulacak. Fahiş fiyatla ve keyfi alım yapanlar bunun hesabını verecek.

''PARAN BİTTİ Mİ GERÇEKTEN?''

- Kamuda ''Param bitti, bana para verin'' devri bitiyor. Yeni sistemde bütün harcama ve ödenek durumu anlık olarak izleneceği için çeşitli kamu kuruluşlarının ''param bitti, bana bütçeden ek para gönderin'' şeklinde, zaman zaman gerçeği de yansıtmayan para taleplerinin önüne geçileceği ifade ediliyor.

KAMU DA, E-FATURA KULLANACAK

- İşlemler elektronik faturayla yapılacak: Halen Telekom, TEDAŞ gibi kuruluşların vatandaş için uygulamaya koyduğu elektronik fatura, yeni sistem sayesinde kamuda da kullanılmaya başlandı. Maliye Bakanlığı da e-fatura kullanan ilk bakanlık oldu.

Maliye Bakanlığı, Telekom, TEDAŞ ve ASKİ ile elektronik fatura ağını oluşturdu. Haziran'da İSKİ ve İZSU ile de elektronik fatura uygulamasına geçileceği kaydedildi.

Daha önce 5 bin noktaya kağıt ortamında fatura gönderilen Maliye Bakanlığı, yeni entegrasyonlar ile tüm faturaları elektronik ortamda kabul edecek, düzenleyecek. Bu şekilde faturalar arasında uyumsuzluk da son bulacak.

SSK VE BAĞ-KUR BORCUNA DA OTOMATİK TAHSİL

- Vergi borçlarının tahsili: Saymanlıklar, kendilerine herhangi bir ödeme evrakı geldiğinde, ödeme yapılacak kişinin vergi ya da vatandaşlık numarasını sisteme girecek. Gelir İdaresi Başkanlığı ile imzalanan protokol çerçevesinde sağlanan entegrasyon sayesinde, sistem Gelir İdaresinden bu kişinin vergi borcu olup olmadığını soracak. 09-12 saatleri arasında sorulan bilgilerle ilgili cevap saat 13-17 arası, saat 13-17 arası sorulan soruların cevabı da, ertesi gün 09-12 saatleri arasında arasında sisteme otomatik olarak düşecek.

Devlete mal satan bir firmanın, devlete iş yapan bir müteahhadin ya da kamu çalışanlarının tedavisini gerçekleştiren bir özel hastanenin vergi borcu varsa, sistem bunun dökümünü gönderecek ve ödeme öncesi bu borç, alacaktan düşecek.

- SGK ile de entegrasyon: Bu ay Sosyal Güvenlik Kurumu ile de entegrasyon çalışması başlatılacak. Sistemlerin entegre edilmesinden sonra devletten alacaklı kişinin SSK ya da Bağ-Kur prim borcu bulunuyorsa, sistem bunun uyarısını da verecek. Böylece taahhütleri karşılığında devletten alacağı olan kişi veya kuruluşun alacağından SSK ve Bağ-Kur prim borcu otomatik kesilerek, SGK'ya aktarılacak.

TRAJİKOMİK OLAY

Bu arada Maliye Bakanlığında Yönetim Bilgi Sisteminin kuruluşu aşamasında yaşanan trajikomik bir olay, kamudaki dağınıklığı da gözler önüne serdi.

Sistem çalışmalar sırasında Maliye Bakanlığının merkez ve taşra birimlerinde kaç telefonun olduğunun bilinmediği anlaşıldı. Rakam tespiti için Türk Telekom'a bir yazı yazıldı ve Maliye Bakanlığının sabit telefon sayısı soruldu. Telekom'dan gelen yazıda, Bakanlığa ait 15 bin telefonun bulunduğu bildirildi.

Ancak bu sayının da doğru olduğu konusunda Maliye Bakanlığında bir tereddüt oluştu. Bunun üzerine merkez ve taşra birimlerinde telefon sayısıyla ilgili bir araştırma yapıldı. Araştırma sonucunda Bakanlığının telefon adedinin 5 bin 100 olduğu belirlendi.