Irak eski cumhurbaşkanı yardımcısı Tarık Haşimi, gerginliğin giderek tırmandığı Irak'ta yaşanan kaosu yorumladı. 'Irak yol ayrımında' diyen Haşimi, 'Durum çok riskli, iç savaşa kayabiliriz. Kürt ve merkezi yönetim arasında gerçek bir savaş çıkabilir' uyarısı yaptı. Firari lider, ABD'ye öfkeli: "Irak halkını yanılttılar. 10 yıl sonra yorulan Amerika, niçin ülkemi İran'a teslim etti? Bu konuda Türkiye de çok dikkatli olmalı."

Irak'taki mezhep gerilimi, ordunun Sünnilerin Kerkük'e bağlı Havice'deki protesto kampını basmasıyla yeniden alevlendi. Şiddet bir haftada ülkenin tüm bölgelerine yayıldı. Akşam'dan Beril Borovalı, Irak'ta yaşananlar, Türkiye'deki çözüm süreci, ABD ve İran'ı Tarık Haşimi'yle konuştu:

Irak, BM'nin de uyardığı gibi yol ayrımında mı?

- Ne yazık ki gerçek bir yol ayrımında. Bütün olasılıklar mümkün. İran'a çok yakın olan Şii seçkinlerin, görünüşe göre 10 yıldır bir gündemi varmış. Sünnilerin ikinci sınıf vatandaş olmasını istiyorlar. Maliki nasıl davranacak, İran'ın gündemi ne? Bu anlaşmazlığı nasıl çözeceğimizi bilmiyoruz.

MALİKİ YALANCI

- Maliki'nin diyalog çağrısına ne diyorsunuz

Bir taraftan hoş sözler söylüyor ama bir yandan da Havice'de baskın düzenleme emri veriyor. Bunu yaptıktan sonra, hoş sözlere inanmayın. O büyük bir yalancı.

- Son şiddet olaylarının kuzeyde yaşanmasını nasıl yorumlamalıyız?

Maliki iktidara geldiği 2006'dan bu yana, Şii, Sünni, Türkmen ya da Kürt, kimsenin kişisel güvenliğini güvence altına alamadı. Dolayısıyla farklı şekilde olsa da Irak'ta herkes acı çekiyor. Kürdistan'a yaşananlar aslında bekleniyordu.

- Barzani ve Maliki arasında bir savaş çıkabilir mi?

Her şey bekleniyor. Kürtlerin Kerkük'e peşmerge konuşlandırması çok normal. Bölgelerini korumak istiyorlar. Büyük çaplı bir kaos patlak verebilir.

- Tüm bu süreçte Sünnilerin hiç hatası yok muydu?

Amerikalıların savları, Sünnilerin onlara karşı savaşması. Türkiye de topraklarını Amerikan askerlerine açmamıştı. Bunun için bir bedel ödediniz mi? Biz milliyetçiyiz, ülkemizi seviyoruz. Ve işgale karşı koymak normal. Amerikalılarla savaştık diye ülkemizin yavaş yavaş İran'a verilmesi haklı görülemez.

- ABD, Irak'ın İran nüfuzuna girmesine nasıl izin verir?

İkilemin bir parçası bu. Niye Irak'ı Türkiye gibi NATO ortaklarından birine veya Körfez'deki tarihsel ortaklarından birine vermedi? Gizli bir anlaşma yüzünden kurbanlaştırılmak istemiyoruz. Ve bu konuda Türkiye de çok dikkatli olmalı.

- Peki kriz nasıl çözülecek?

Maliki gitmeli. Ama başbakanlık süresini iki dönemle kısıtlayan yasayı değiştirmek istiyor.

- Barzani de aynısını yapıyor.

Bunu duydum evet... (gülüyor) Ama Barzani'nin yaptığı daha farklı. Ben Kürt olsaydım, yasa ne derse desin, Barzani'nin istikrar için bir dönem daha kalmasını isterdim.

- Talabani Bağdat'ta olsaydı farklı olur muydu?

Irak'ın Talabani gibi bir kişiye ihtiyacı var evet ama şu anki kriz gerçekten farklı.

Irak'a dönecek misiniz?

Bir vilayetin Maliki'nin kontrolünden çıkmasının ertesi günü oradayım.

- Suudi ve Katarlıların mezhep çatışmasını beslediği yorumuna ne dersiniz?

İran Kudüs gücünün lideri, "Irak'ın eski rejime geri dönmesine izin vermeyiz, Maliki'ye destek için asker göndeririz" diyor. Suudiler ve Katarlılar böyle bir şey söylemez. İkisi de Irak'ın egemenliğine saygı duyuyor.

Barzani-Maliki savaşı bile çıkabilir

Irak'ın idam mahkumu Cumhurbaşkanı Yardımcısı Haşimi, şiddetin her geçen gün yayıldığı ülkesini anlattı: Irak 10 yılın en derin krizini yaşıyor. Barzani-Maliki savaşı bile çıkabilir. ABD ülkemi İran'a teslim etti. Türkiye de dikkatli olmalı.

Irak'ta yaşananlar barışı etkilemez

- Ülkenizde yaşananların Türkiye'nin barış süreci açısından anlamı ne?

PKK, Türkiye'nin iç sorunu. Türkiye içinde ele alınmalı, Irak'ta değil. Hükümetin attığı adımlar ve Türk halkının bu savaşa son verilmesini desteklemesi beni çok mutlu etti. PKK'nın bir tür olumlu tepki vermesi de iyi. Barış içinde yaşamak Türkiye'de herkesin çıkarına. Irak'ta yaşananların, barış sürecini etkileyeceğine inanmıyorum. PKK'nın Irak'ta yaşanan kaostan yararlanıp Türkiye'nin ulusal güvenliğine yeniden zarar vereceğine hiç inanmıyorum. Tarihi bir karar aldılar ve ilerleme kaydediyorlar. Umarız bu ateş sönecek.

Akşam