“Cumartesi 10:00’da öğrenci otoparkının güneyinde buluşuyoruz; güneş enerjisine ilgi duyan öğrenciler gelsinler.”  Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü haberleşme grubuna Hasan Hoca böyle bir ileti gönderdi.  Bu ileti 11 genç mühendis adayını bir çiftlikte buluşturdu: Hasan Hoca’nın Güneş Çiftliği.

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Üniversite’nin Batı Meşelik yerleşkesinde  bir güneş çiftliği kuruyor.  Bu çiftlikte güneş enerjisinden elektrik enerjisi üretilecek.

“‘Çiftlik’ kelimesi biraz fazla iddialı olur,” diyor, Bölüm Başkanı Prof. Dr. Hasan Hüseyin Erkaya. “Bizimki ‘bahçe’ niteliğinde henüz; 250 metre-kare civarında çok güzel bir başlangıç.”

Mevsimlere göre değişiklik gösterse de güneşten yeryüzüne gelen güç metrekare başına 1000 W civarında.  Gelen ışıma enerjisinin tamamı elektrik enerjisine çevrilse, bir metrekarelik alana gelen enerji ile 10 adet 100 wattlık ampul yakmak mümkün.  Ancak, 1 metrekarelik sıradan bir güneş pili paneli ile sadece 1 adet 100 wattlık ampul yakılabiliyor.  Yüksek verimli güneş pilleri uzaya gönderilen araç ve uydularda kullanılıyor.  Bunların verimi sıradan pillerinin veriminin 3 katından fazla.

“Sabahtan burada sekiz adet iskelet vardı; şimdi lacivert bir yelken var.  Onikişerli sekiz grup panelin kurulumunu tamamladık. Güç hesabını yaparsak, 12x8=96 panel var.  Her biri 60 W tepe gücünde. 96 panelden oluşan bir diziden 96x60=5760 W güç almak mümkün.  İkincisi de tamamlanınca üretilen elektrik gücü 11529 W = 11.5 kW olacak.  Yaz mevsiminde günde 10 saat güneş olsa, üretilecek elektrik enerjisi miktarı günde 115 kWh (kilowattsaat) olur.” Hasan Hüseyin Hoca bilgilendirmeyi sürdürüyor: “Düşünebiliyor musunuz, dumanı yok, isi yok, külü yok, daha önemlisi hareketli parçası yok, sesi yok!  Üstelik güneşten gelen enerji bedava.”

Güneş pilleri doğru akım (DC) üretiyor.  Mevcut elektrik şebekesi ise alternatif akım (AC) sağlıyor.  Güneş elektriğinin evlerdeki cihazlarda kullanılabilmesi için dönüştürücü cihazlar gerekiyor.  Ayrıca, gece gereksinimi için enerji akülerde saklanıyor.  Gündüz kullanılmayan enerjiyle aküler dolduruluyor.

Güneş pilli sistemler halen oldukça pahalı. 60 W gücünde bir panelin fiyatı 300 dolar civarında.  Paneller 20 yıl veya daha fazla kullanılabiliyor.  1600 W gücünde bir sistem bir evin elektrik gereksinimini karşılayabiliyor. Böyle bir sistemin fiyatı, aküler hariç, 8200 dolar civarında.  Elektrik şebekesinin bulunduğu yerlerde böyle bir sistem 15-20 yılda kendi kendini ödeyebiliyor.  Ancak elektrik şebekesinden çok uzakta olan yerlerde, güneş pilli sistemler, direk dikme ve hat çekme masrafları olmadığından, tercih edilebiliyor.

ESOGÜ kampusunda kurulmakta olan güneş panelleri temelde eğitim amaçlı kullanılacak. Pratik uygulama olarak da park yeri aydınlatması düşünülüyor. Projeden fotograflara http://193.140.122.139/gunes/ adresinden erişmek mümkün.■