Cumhurbaşkanı Gül, Pekin'de konakladığı Westin Chaoyang Oteli'nde ziyaretini izleyen gazetecilerle sohbet toplantısı yaparak, Çin'e gerçekleştirdiği resmi ziyareti değerlendirdi ve soruları yanıtladı. 

Çin'e 1995 yılından bu yana devlet başkanı düzeyindeki ilk ziyaretin gerçekleştirildiğini anlatan Gül, bu ziyarete her iki tarafın da büyük önem verdiğini söyledi. 

'Çin olağanüstü bir ülke. Dünya içinde ayrı bir dünya gibi' diyen Gül, Çin'in dünya ekonomisinde ilk üçte olduğuna ve önümüzdeki yıllarda belki de ilk sırada yer alacağına dikkati çekerek, böyle bir ülkenin ağırlığının her alanda hissedilir olduğunu kaydetti.

Türkiye ve Çin'in tarihten gelen ilişkileri güçlendirme kararlılığında olduğunu vurgulayan Gül, bugün yapılan heyetlerarası görüşmelerin yararlı geçtiğini söyledi.

'YATIRIMLARI NEDEN 60 MİLYAR DOLAR OLMASIN?'

Görüşmelerin yüzde 90'ını ekonominin oluşturduğunu anlatan Cumhurbaşkanı Gül, şöyle devam etti: 

'Çin deyince zaten ekonomi akla gelmektedir. Ekonominin bütün alt konularını tek tek ele aldık. Ticarette büyük bir dengesizlik var. Bunu açıkça dile getirdim ve bu dengesizliğin kapatılması için yapılması gereken şeyleri saydım, bazılarının detayına girdim. Bu konularda da anlayış gördük. Çin'in dünyanın her tarafında milyarlarca dolarlık yatırımı var. Geçen yıl yurt dışında 90 milyar dolar yatırım yapmışlar. Türkiye'ye yatırımları 60 milyon dolar gibi çok küçük bir miktar. Türkiye'nin Çin'deki yatırımları daha büyük. Açıkçası Çin Türkiye'yi henüz keşfetmemiş durumda. Türkiye'nin ekonomik durumunu, Avrupa Gümrük Birliği içinde olan Türkiye'nin avantajlarını detaylı bir şekilde anlattım. Böyle bir ülkede Çin'in yatırım açısından varlığının olmaması büyük bir noksanlık. Bu açıdan önemli gelişmelerin olacağını tahmin ediyorum. 60 milyon dolarlık yatırımları neden 60 milyar dolar olmasın?'

Türkiye'nin Çin'e 1.43 milyar dolar, Çin'in Türkiye'ye 15.5 milyar dolar ihracat yaptığına işaret eden Gül, bu dengesizliğin giderilmesinin yollarını da görüştüklerini, Çin şirketlerinin Türkiye'de yatırım yapmasının bu yollardan biri olduğunu belirtti. Gül, Çin'in Türkiye'de enerji, santral yapımı, petrol ve madencilik alanlarına ilgi duyduğunu, özellikle enerji alanında atılım olacağına inandığını ifade etti. 

Görüşülen konular üzerinde karşılıklı anlayış ortaya çıktığını anlatan Gül, alınan kararların takibi ve uygulanması için Eylül ayında Pekin'de Karma Ekonomik Komisyon toplantısı yapılacağını bildirdi.

'ÇİN YÖNETİCİLERİ CEO GİBİ'

Cumhurbaşkanı Gül, görüşmelerde ekonominin tuttuğu yeri anlatırken, 'Çinli yöneticilerle konuşurken göreceksiniz; devlet başkanı da olsa, Komünist Parti'nin genel sekreteri de olsa, vali de olsa herhangi bir büyük şirketin CEO'su gibi. Çin'i böyle anlamak lazım. Bizim buraya geliş amacımız, dünyanın en büyük ekonomisine sahip ülkesinden faydalanmak' diye konuştu.

Türkiye'de yatırımın avantajlarından bahsederken, Türkiye'nin 70 milyon nüfuslu bir pazardan ibaret olmadığını, piyasasına Avrupa, Ortadoğu, Kafkaslar ve Rusya'nın girdiğini belirten Gül, Türkiye'nin lojistik konumunun önemini Toyota ve Hyundai fabrikalarını örnek göstererek anlattığını kaydetti.

Büyük sermayeli Çin şirketlerinin devlet şirketi olduğunu, özel şirketlerin arkasında da devletin bulunduğunu anlatan Gül, ziyaretinde Türk devletinin de özel şirketlerin arkasında olduğunu söylediklerini bildirdi.

'KALİTESİZ ÇİN MALINA TEDBİR VAR'

Bir soru üzerine, bazı Çinli iş adamlarının kalitesiz Çin mallarının Türkiye'ye girişindeki kısıtlamalarla ilgili şikayet ettiğini belirterek, 'Demek ki kalitesiz malların ithalatıyla ilgili tedbirler var ki rahatsızlıklarını ilettiler' dedi. Gül, Çinliler'in Türk malını kaliteli bulduğunu ve bazı Türk markalarının taklitlerinin yapıldığını söyledi.

Turizm alanında işbirliğine de değinen Gül, Çinli turistlerin Türkiye'ye gelmesinin ticaret dengesizliğinin kapatılmasına katkıda bulunabileceğini ifade etti. Gül, Çin'in aldığı Varyak gemisinin boğazlardan geçişi karşılığında telaffuz edilen 1 milyon turist rakamının gerçekçi olmadığını söyledi. Günümüzde Türkiye'ye 60 bin Çinli turist geldiğini belirten Gül, bu sayının artırılmasının yollarının aranması gerektiğini ifade etti.

Cumhurbaşkanı Gül, turizm hizmetleri ve yaşam biçiminin öneminden bahsederken, heyetindeki bir Türk iş adamının Çin'de pişmaniye fabrikası açacağını öğrendiğini söyledi. Gül, iş adamının, Çin'e yaptığı bir ziyarette muhataplarına pişmaniye getirdiğini, onların beğenisi üzerine pişmaniye satmaya karar verdiğini belirtti. 

Gül, iş adamının Kayserili olduğunu söyledi.

ÖZERK UYGUR BÖLGESİNİ ZİYARET

Cumhurbaşkanı Gül, 'İlk kez bir Türk Cumhurbaşkanı'nın Uygur Özerk Bölgesi'ne gideceğinin' hatırlatılması üzerine, 'İlgimizi biliyorlar, onlar da sağ olsunlar bizi oraya davet ettiler. Bu karşılıklı güveni gösteriyor' diye konuştu.

Türkiye'nin Şangay İşbirliği Örgütü'ne ilgi duyduğunu, ancak NATO'ya alternatif olarak değerlendirmediğinin altını çizen Gül, 'Bir ara gözlemci olmayı arzu ettik ama onlar içe kapanık olmayı tercih ediyor' dedi.

Türkiye'deki gündeme ilişkin soruları yanıtlamayan Gül, 'Bin yılın başında Çin'e gelmişiz. Niye gölgeleyelim ki? Bunları Türkiye'de konuşuruz' dedi.