İSTANBuL (AA) - Eğitim ve öğretim hayatına "Mekteb-i Sultani" adı ile 1 Eylül 1868 günü başlayan ve Cumhuriyetle birlikte bugünkü ismini alan Galatasaray Lisesi, 150. yılını kutluyor.

Kutlamalar çerçevesinde Galatasaraylı Kuruluşlar 150. Yıl Ortak Deklarasyonu ve Basın Toplantısı, Galatasaray Lisesi Tevfik Fikret Salonu'nda gerçekleştirildi. İstiklal Marşı'nın okunması ve saygı duruşuyla başlayan toplantıda, lisenin tanıtımı ve kuruluşunun anlatıldığı bir film gösterildi.

Galatasaray Lisesi Rektörü Prof. Dr. Ertuğrul Karsak, toplantının açılışında yaptığı konuşmada, lisenin tarihini anlattı.

O dönemki adıyla Mekteb-i Sultani'nin, Sultan Abdülaziz'in talimatıyla, Fransa'daki liseler ayarında, diploması da Fransız üniversitelerinde eşit kabul görmek şartıyla 1 Eylül 1868 tarihinde eğitim hayatına başladığını anımsatan Karsak, şunları kaydetti:

"Okulun açılmasına ilişkin irade, dönemin resmi gazetesinde yayımlanmış, eğitim-öğretim faaliyetleri de hazırlanan nizamname uyarınca yürütülmeye başlandı. Kuruluş amacı ve faaliyetleri değerlendirildiğinde Osmanlı'nın tanzimat dönemi uygulamalarının bir sembolü haline gelen Mekteb-i Sultani, bundan dolayı "Batı'ya açılan pencere" şeklinde anıla geliyor. Galatasaray Lisesi'ne girerken sadece kurumun köklü tarihinin izleri ile değil Balkan Savaşı'ndan milli mücadelenin sonuna kadar, vatan savunmasına katılmış ve bu uğurda canını feda etmiş Galatasaraylıların uzun bir listesi ile karşılaşırsınız. Kuruluşundan bugüne devlete ait eğitim-öğretim kurumu olma niteliğini muhafaza eden lise, Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemine de şahitlik etmiş, Cumhuriyetimize miras kalmıştır. Cumhuriyet'in ilanıyla birlikte 1923'te programı yenilenen kurum Galatasaray Lisesi adını almıştır."

Galatasaray Lisesi mezunlarının, bürokraside, sporda, sanatta, bilimde, hukukta, edebiyatta, Meşrutiyet'in ve Cumhuriyet döneminin en parlak aktörleri arasında yer aldığına dikkati çeken Karsak, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Günümüzde de Galatasaray Lisesi mezunları uzmanlaşmak istedikleri dallarda ülkemizde ve yurt dışında en iyi üniversitelerde eğitim görüp, Galatasaray Lisesi öğrencileri uluslararası yarışmalarda önemli başarılar elde edip, ülkemiz için övünç kaynağı olmaya devam ediyorlar. Kuruluşundan itibaren ülkemizin her yöresinden öğrencilere eğitim vermek suretiyle toplumun bütün kesimlerine hizmet etmeyi benimseyen bir devlet kurumu olan Galatasaray Lisesi, evrensel değerlere bağlı kalarak köklü tarihinden gelenleri sürdürmeyi ilke edinmiştir. İşte bu düşünce ile 1 Eylül 1868'den bu yana hizmet veren, 150 yıllık bir tarihi olan Galatasaray Lisesi’nin 150. yılı, geçmişini gözler önüne seren ve bir yılı aşkın sürmesi öngörülen bir dizi etkinlikle kutlanacak. Galatasaray Üniversitesi Rektörü olarak kuruma emeği geçen ve şu anda aramızda bulunamayanları şükranla anıyorum. Başta Galatasaray Lisesi Müdürü, öğretmenleri, çalışanları ve öğrencileri olmak üzere tüm Galatasaraylıları, lisenin 150. Kuruluş yıl dönümü için şimdiden tebrik ediyor, daha nice 150 yıllar temennisiyle, geniş bir yelpazede gerçekleştirilecek kutlama etkinliklerinde Galatasaraylı kuruluşlara başarılar diliyorum."

Galatasaray Lisesi Ders Nazırı Carole Lux de, "İçinde bulunduğumuz 150 senelik geçmişe sahip bu görkemli bina, etik, laiklik, dayanışma gibi iki ülkenin ortak değerleri olan ve Fransızca Türkçe olmak üzere iki dilli eğitimle ilgili birçok projeye ev sahipliği yaptı. Eğitim kadrosunun her bireyi kendilerine verilen görevin öneminin farkında olup, kendilerine has becerileri lise öğrencilerinin hizmetine sunmakta ve toplumda bulundukları yer ne olursa olsun, bu mirası gelecek nesillere aktarabilecek yetkin vatandaşlar yetiştirmeyi hedeflemektedir." diye konuştu.

Galatasaray Lisesi Müdürü Meral Mercan da, şunları kaydetti:

"Fransa'nın İstanbul Büyükelçisinden öğretim dili Fransızca olarak bir lise açılacağı haberini alan Dışişleri Bakanı Marquis de Moustier, 15 Mart 1867 günü büyükelçisiyle şu mesajı gönderdi; 'Babıali'nin bu meselede sarf etmeye hazır olduğu mesaiye yardım etmeye hazırız.' Tam bir hafta daha geçti. 22 Mart 1867 günü Fransa Eğitim Bakanı tarafından Türkiye'deki sistemi incelemek üzere görevlendirilen üniversite müfettişi İstanbul'a geldi. Ali ve Fuat Paşaların yeni okul projesini inceledi ve mutabık kaldı. Abdülaziz Han o yaz, ülke sınırları dışına çıkan ilk padişah oldu. Yanında Fuat Paşa da vardı. Paris ve Londra’yı da kapsayan Avrupa seyahati dönüşünde başta eğitim olmak üzere, savunma ve maliye konularında atılım yapma kanaati daha da pekişmişti. İstanbul Gazetesi 11 Ekim 1867 günü şöyle yazıyordu; 'Kurulacak bu mektepte, Fransa lisanından ve kadim dillerin dışında, doğa bilimleri, matematik, tarih, coğrafya ve milli varlıklarımız ve hukuk öğretilecektir. Gençleri iç ve dış memuriyetlere hazırlayacak olan bu mektep, birkaç mektebin bir çatıda toplanması gibidir. Hakikaten de adam yetiştirmek şarttır ve bir gün memuriyete çağrılacak olanlar da mutlaka bilgili olmalıdır."

- "Galatasaray'da Bir Sınıf"

Açılış konuşmalarının ardından Galatasaray Lisesi öğrencileri tarafından Galatasaraylı kuruluşlardan 150. Yıl Ortak Deklarasyonu okundu.

Galatasaray Lisesi öğrencileri tarafından Galatasaraylı tüm kurumların ortak imzasını taşıyan 150. Yıl Deklarasyonu'nun okunmasının ardından Galatasaray Lisesi mezunlarından Korhan Abay'ın sunumuyla "Galatasaray'da Bir Sınıf" sahne aldı.

Sınıfta Prof. Dr. Duygun Yarsuvat, sanatçı Aydemir Akbaş, Galatasaray Başkanı Dursun Özbek, Hakkı Akil, organizatör Ahmet San, Nur Ger, Erman Kunter, Levent Erden, Prof. Dr. Şebnem Ünal gibi ünlü mezunlar Galatasaray Lisesi'ndeki unutulmaz günlerini ve anılarını paylaştı.

Toplantı, Galatasaray Lisesi'nin geleneksel pilav ikramı ile sona erdi.