NEW YORK (AA) - Türkiye’de 15 Temmuz 2016’da darbe girişiminde bulunan ve 253 vatandaşı şehit eden Fetullahçı Terör Örgütü'nün (FETÖ) Amerika kıtasında ABD'den sonra en büyük yapılanmasının olduğu ülke Kanada, darbe girişiminden sonra birçok firari örgüt üyesinin sığınağı haline geldi.

FETÖ'yle bağlantılı çok sayıda vakıf, dernek ve birliğin faaliyetlerini sürdürdüğü Kanada'ya yeni gelen örgüt üyeleri için kurulan CenterCanada (MerkezKanada) son zamanlarda öne çıkıyor.

Ülkeye gelen FETÖ üyeleri arasında ismi Türkiye'nin terör listesinde bulunan şahıslar olmasına rağmen Kanada yönetimi, Ankara'nın iade taleplerine olumlu dönüş yapmıyor.

- Kanada'ya yeni gelen FETÖ üyeleri için özel dernek kuruldu

Anadolu Mirası Federasyonu (Anatolian Heritage Federation) çatısı altında yer alan MerkezKanada (CenterCanada), ülkede en fazla öne çıkan kuruluşlardan biri.

MerkezKanada'nın internet sitesinde, “MerkezKanada Yeni Gelenler Hizmetleri Topluluğu” şeklinde açılımı yapılan dernek için “pek çok şeydir ancak en önemlisi, her yeni gelen kişinin Kanada'ya geldiğinde zenginleştirilmiş, kapsayıcı ve yenilikçi topluluklara doğru taşıdığı umuttur.” şeklinde ifade yer alıyor.

15 Temmuz darbe girişimi sonrası Türkiye’den kaçan FETÖ mensupları için kurulduğu belirtilen derneğin internet sitesinde, “Yeni gelenlerin, Kanada'daki yeni hayatlarına olabildiğince kolay bir şekilde başlayabilmeleri için en güncel bilgi kaynağı, çok dilli bir internet sitesi ve profesyonel ihtiyaçlarından günlük ihtiyaçlarına kadar uzanan hizmetler sağlayarak yardımcı oluyoruz.” deniliyor.

Yeni gelenlerden site üzerinden form doldurarak başvuru yapmaları istenerek, "yardım" başlığı altında "ev arama, eğitim, gıda ve elbise ihtiyacı, iş bulma, sağlık, belge yardımı ile diyalog ve entegrasyon" maddeleri yer alıyor.

Sitede paylaşılan etkinliklerde, diyalog toplantıları, sohbetler, doğa yürüyüşleri, kitap okuma seansları ve çevrim içi kurslar gibi başlıklar da bulunuyor.

- İçişleri Bakanlığının "terör" listesinde yer alan isimler

Türkiye'de 15 Temmuz darbe girişiminin ardından FETÖ'nün Afrika ve Asya'daki birçok üst düzey yöneticisi ve üyesi kaçmak için Kanada'yı tercih etti.

Çoğu yasal belgelerle hava yolunu kullanarak ülkeye giren üst düzey örgüt üyeleri ve ailelerini, daha sonraki yıllarda diğer firari üyeler de izlemeye devam etti.

Türkiye'nin FETÖ yapılanması üzerinde içeride ve dışarıda baskıyı artırmasıyla son yıllarda kaçan örgüt üyeleri yasa dışı yollarla Meksika'ya, oradan ABD'ye sonra da Kanada'ya geçiyor.

Kanada Başbakanı Justin Trudeau hükümetinin ülkedeki FETÖ yapılanmasına müdahale etmemesi, uzun ve tehlikeli bir yolculukla ulaşılmasına rağmen Kanada'yı "terör örgütü şüphelilerinin en çok tercih ettiği ülkelerden biri" konumuna getirdi.

Firariler arasında, İçişleri Bakanlığının "terörden arananlar" listesinde yer alan ve darbeden bir süre önce yaptığı sosyal medya paylaşımıyla olacaklardan haberdar olduğunu ele veren Osman Özsoy da bulunuyor.

FETÖ'ye ait Samanyolu TV'de bir dönem siyasi içerikli program sunan Özsoy, darbeden bir ay önceki Youtube yayınında, "Ben profesör olacağıma keşke bir albay olsaymışım mesela. Bu süreçte daha fazla katkım olurdu...Yüzde 50 desteği filan iplemeyin. Ben siyaset profesörüyüm ya. Alın televizyonlarda alt yazı verin, 'yarın sokağa çıkma yasağı var' diye, bakın sokağa çıkıyorlar mı? Bütün darbeler cuma günü oluyor, hocaların evleri cami avlusundadır. Korkularından namaza dahi çıkmazlar." sözleriyle, darbe girişimi ve örgüt arasındaki ilişkiyi ortaya koymuş, plandan haberdar olduğunun ipuçlarını vermişti.

Kanada'da olduğu bilinen bir diğer FETÖ firarisi de Rusya'nın Ankara Büyükelçisi Andrey Karlov suikastının planlayıcısı olarak aranan Cemal Karaata. FETÖ'nün medya ve propaganda faaliyetlerini yürüten firari FETÖ'cü Said Sefa da Kanada'da yaşıyor. Youtube kanalında örgütle ilgili paylaşımlarda bulunan Sefa'nın "Fuat Avni" adlı sosyal medya hesabının yöneticilerinden biri olduğu belirtiliyor.

- Kanada yönetimi pasif, FETÖ kuruluşları aktif

Türkiye'nin Kanadalı makamlara ilettiği dosyalara ve Anadolu Ajansının (AA) Kanada’da yaşayan Türk vatandaşlarından derlediği bilgilere göre, FETÖ’ye bağlı dernek, vakıf ve okullar, Anadolu Mirası Federasyonu (Anatolian Heritage Federation) ana çatısı altında toplanıyor.

Örgüt; Toronto, Ottawa, Montreal, Vancouver, Edmonton, Calgary, Regina ve Kitchener/Waterloo gibi kentlerde irili ufaklı yapılanmalara da sahip.

Söz konusu federasyonun internet sitesi hala aktif görünürken, sitede paylaşılan faaliyetlerin tarihi ise en son 2 yıl öncesine uzanıyor. Sitede kendisini "Kanadalı sivil bir kuruluş" olarak tarif eden söz konusu federasyonun çatısı altında ülkenin değişik yerlerinde farklı faaliyetler altında çalışmalar yapan 19 kuruluş yer alıyor.

Kanada Türkiye Dostluk Derneği (Canadian Turkish Friendship Community-CTFC), Kültürler Arası Diyalog Enstitüsü (Intercultural Dialogue Institute - IDI), İslam Toplumunu Kucaklama (Embrace İslamic Society), Kuzey Işık Yardım Vakfı (Northern Light Relief Foundation), Kuzey Işıkları Eğitim Hizmetleri (Northern Lights Education Services) gibi kuruluşlar bunlardan sadece bazıları.

Listenin başında yer alan Kanada Türkiye Dostluk Derneğinin internet sitesine göre, faaliyetlerine aktif olarak devam ettiği görülen derneğin özellikle çocuklara ve ailelere yönelik düzenlediği yaz kampları, gezi ve festivaller en güncel bilgiler olarak sitede öne çıkıyor.

Listedeki 19 ayrı yapının içinde Toronto merkezli Kültürler Arası Diyalog Enstitüsünün (IDI) Ottowa, Montreal, Vancouver, Calgary, Kitchener-Waterloo ve Regina’daki şubelerinin yer alması dikkat çekiyor.

IDI’nın ana sitesinde, ilk kez 2005'te Toronto’da kurulan Kanada Dinler Arası Diyalog Merkezinin (Canadian Interfaith Dialogue Centre) adının, 2010'da Kültürler Arası Diyalog Enstitüsü (Intercultural Dialogue Institute) olarak değiştirildiği kaydedilerek “IDI, 2010'da birkaç kuruluşun ortak çabasıyla kuruldu ve şu anda 11 şubeye ve 5 Kanada eyaletinin büyük şehirlerinde bölge ofisine sahip.” bilgisi paylaşılıyor.

Aynı şekilde Kuzey Işık Yardım Vakfı ile Kuzey Işıkları Eğitim Hizmetlerinin de Türkiye’de 6 Şubat'ta meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerden sonra yardım toplama faaliyetleri de dahil güncel eğitim ve yaz aktivitelerine devam ettiği görülüyor. Toplanan deprem yardımlarının miktarı ve nereye harcandığıyla ilgili herhangi bir bilgi bulunmuyor.

Örgütün Regina bölgesindeki faaliyetlerini içeren federasyonun listesindeki mevcut derneklerden Regina Anadolu Kültür Merkezinin sitesine ulaşılamazken, IDI Regina sitesinin de birkaç yıldır güncellenmediği gözleniyor.

- Kanada'da FETÖ'ye bağlı diğer kuruluşlar

Anadolu Mirası Federasyonunda paylaşılan kuruluşlar dışında, açık kaynaklara ve hala erişimi bulunan internet sitelerine göre, Kanada’da FETÖ'ye bağlı başka kuruluşlar da bulunuyor.

Ottawa’da Kanada Türk Kültür Vakfı (Canadian Turkish Heritage Foundation), Montreal’de Anadolu Kültür Merkezi (Centre Culturel Anatolie), Calgary’de Burç Kültürler Arası Merkez (Burç Intercultural Centre) ve Edmonton’da Nebula Academy ile Mozaik Eğitim Merkezi (Mosaic Education Centre) bunlardan en öne çıkanları.

Bu kuruluşlara ilaveten FETÖ mensuplarının, Kanada’da çok sayıda şirketi ve sosyal medya platformu bulunuyor. Ankara'nın mükerrer uyarı ve taleplerine karşın Kanada hükümeti, bugüne kadar örgütün faaliyetlerini engellemeye yönelik adım atmadı.

Diğer yandan FETÖ mensuplarını ilgilendiren bazı haberlerin, ülkedeki genellikle azınlıklar üzerine yayın yapan bazı medya kuruluşlarında yer aldığı dikkat çekiyor.

FETÖ mensuplarınca Kanada’da iş dünyasına yönelik 2009'da Toronto'da kurulan Türkiye-Kanada Ticaret Odası (TCCC - Turkish Canadian Chamber of Commerce) sitesi de atıl şekilde duruyor.

Geçmiş yıllarda FETÖ'nün Kanada’daki en aktif yapılarından biri olarak görülen TCCC’nin internet sitesine erişim sağlanabiliyor ancak sitedeki paylaşımlarda, 2016’dan bu yana bir güncelleme yapılmamış görünüyor.

- Örgütün üst yönetimine yönelik şikayetler artıyor

AA’nın uzun yıllar Kanada’da ikamet eden Türk vatandaşlarından derlediği bilgilere göre, FETÖ mensupları, Meksika sınırı üzerinden ABD’ye oradan da Kanada'ya iltica etmeye devam ediyor.

İsmini vermek istemeyen vatandaşlar, 17-25 Aralık olayları ve 15 Temmuz darbe girişiminden sonra Kanada’daki Türk toplumunun, FETÖ mensupları ile ilişkilerini büyük ölçüde kestiğini, örgütün kendi mensuplarına ve Kanadalılara yönelik faaliyetlerine devam ettiğini kaydediyor.

Aynı zamanda birçok FETÖ mensubunun, örgüt üyeliğinden Türkiye'de hapse girenlerin yakınlarına sahip çıkma konusunda verilen sözlerin tutulmamasından şikayetçi olduğu, “Hey şeyimizi kaybettik. Kimse yardım etmedi. Uber yapıyoruz.” şeklinde örgütün üst yönetimini eleştirdiği ifade ediliyor.

Cemaatin, mevcut sorunları, Türkiye’deki son cumhurbaşkanlığı seçimine kadar dondurduğunu ancak sonucun arzu ettikleri şekilde çıkmaması üzerine örgütün yönetim kadrosunda bile morallerinin bozulduğu, örgüt mensuplarının boşluğun içine düştüğü aktarılıyor.