ERZURUM (AA) - Türkiye'nin önemli hayvancılık merkezlerinden Erzurum'da, "Doğu Anadolu Bölgesi'nde Embriyo Transferiyle Elit Damızlık Sürü Üretim Merkezi Kurulum Projesi" ile büyükbaş hayvan sayısı ve kalitesinin artırılması hedefleniyor.

Atatürk Üniversitesi ve Büyükşehir Belediyesinin ortak yürüttüğü, geçen yıl üniversitenin rektörü Prof. Dr. Ömer Çomaklı ile Erzurum Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen arasında protokolü imzalanan proje kapsamında, bölgenin hayvancılığına önemli katkı sağlanıyor.

Bu proje ile sağlıklı ve üstün genetik özelliklere sahip ineklerden elde edilen embriyolar, genetik kapasitesi sınırlı ancak bölgeye adapte olmuş taşıyıcı ineklere naklediliyor.

Embriyolar, uygun taşıyıcı inek olması durumunda taze olarak bu hayvanlara aktarılıyor. Embriyolar, taşıyıcı inek olmaması ve daha sonra başka ineklere nakledilmesi için saklanması gerekirse sıfırın altında 196 derecede sıvı azot içeren tanklarda donduruluyor.

- Embriyo nakliyle ilk buzağı dünyaya geldi

Embriyo nakliyle ilk buzağının elde edildiği kentte, bu yöntemle genetik kapasitesi yüksek buzağılar üretilecek.

Atatürk Üniversitesi Veteriner Fakültesi Doğum ve Jinekoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bülent Polat, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Erzurum'un hayvan sayısı açısından Türkiye'de ikinci sırada olduğunu anımsatarak, şöyle konuştu:

"Son yıllarda ciddi bir genetik ilerleme kat etsek de henüz birim hayvandan istediğimiz verim gücünü alamamaktayız. Bu nedenle ıslah çalışmalarına hız vermek adına Atatürk Üniversitemiz ve Büyükşehir Belediyemiz arasında imzalanan protokol sonrası embriyo transfer çalışmalarına hız verdik. Donmuş embriyodan ilk yavrumuzu elde ettik."

- Kaliteli inekten çok sayıda buzağı elde ediliyor

Çalışmalar kapsamında hayvan sayısını artırmayı amaçladıklarını dile getiren Polat, "Normal şartlarda bir inekten yılda bir yavru alabiliyoruz ancak uyguladığımız yöntemle inekten alınan embriyolar taşıyıcı hayvanlara nakledilerek 15-25 arası üstün genetik kapasiteye sahip buzağı elde edebiliyoruz. Bu bizim için mükemmel bir gelişme. Şu anda projede 114 tane donmuş embriyomuz var. Alıcılara bu süreçte nakil işlemini gerçekleştireceğiz." ifadelerini kullandı.

- Dünyanın kabul ettiği bir yöntem

Polat, genetik ıslah açısından dünyanın kabul ettiği bir yöntemi uyguladıklarını anlatarak, şöyle devam etti:

"Bu embriyoyu naklettiğimiz durumda alıcıdan hiçbir genetik etkilenme olmuyor, sadece orada taşıyıcı anne görevi üstleniyor. Bu sayede embriyosunu topladığımız ineğin birebir kendi yavruları olarak dünyaya geliyor. Bu da önemli bir özellik. Bir inekten 5 tane A kalite dediğimiz üstün kaliteli embriyo elde ediyoruz. Bunları genetik kapasitesi düşük 5 ineğe naklettiğimizde doğal olarak bu onların yavrusu oluyor. Bunlar mikro çalışmalar ve ülkenin hayvancılığını bir anda değiştirebilecek çalışmalar değil ama genetik ıslah açısından dünyanın kabul ettiği en hızlı ve kesin tek yöntem. Bir nebzede olsa damızlık niteliği taşıyan hayvanları yaygınlaştırabilirsek süreçten çok daha faydalı sonuçlar alacağımıza inanıyorum."

- Çalışmayla bölgeye has yeni ırklar oluşturuluyor

Büyükşehir Belediye Başkanı Sekmen de hayvancılıkta bölgesel kalkınmayı artırmak için üniversite ile çalışma yaptıklarını aktardı.

Hayvan sayısının artmasını amaçladıklarını vurgulayan Sekmen, şunları kaydetti:

"Bölgemize has ırklar var fakat bu ırklarda vatandaşlarımız hem etçil hem de sütçül bakımından bazı zaman arzu ettiği neticeyi alamıyor. İstiyoruz ki vatandaşlarımız madem hayvancılıkla uğraşıyor ve büyük etçil hayvan yetiştiriyor, daha fazla et verebilecek hayvan ırklarını yetiştirsin ve daha fazla süt alabileceği çalışmalar yapsın."

Sekmen, embriyo çalışmasıyla et ve süt verimi için dana üretimi gerçekleştirileceğine işaret ederek, "Yetiştireceğimiz bu danaları da vatandaşımıza dağıtarak daha fazla imkana sahip olmalarını sağlamak istiyoruz. Üniversitemizle çalışma yürüterek 15 simental hayvanla bu işe başladık. Bunları yerli ırkla karma yaparak bölgeye has yeni ırklar oluşturuyoruz. Ben bunun ileride daha büyük faydalar getireceği kanaatindeyim." şeklinde konuştu.