Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye, Brezilya ve İran dışişleri bakanlarının imzaladığı, İran'ın uranyum takasının Türkiye'de yapılmasını öngören anlaşmanın bölge ve dünya için çok önemli bir anlaşma olduğunu söyledi.

Başbakan Erdoğan, Madrid'de düzenlediği basın toplantısında, Türkiye, Brezilya ve İran dışişleri bakanlarının imzaladığı, İran'ın uranyum takasının Türkiye'de yapılmasını öngören anlaşmaya ilişkin açıklamalarda bulundu.

Erdoğan, son 48 saat içinde önce Yunanistan'ı ziyaret ettiğini ve 22 anlaşma imzalandığını ve ardından da nükleer programla alakalı olarak İran, Azerbaycan, Gürcistan ve İspanya'ya geldiğini ve toplantılara katıldığını, yoğun bir diplomasi trafiği işlettiklerini söyledi.

İran ziyaretinde Brezilya Cumhurbaşkanı Lula Da Silva ile birlikte İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad ile üçlü çalışmalar yürüttüklerini ifade eden Erdoğan, üç ülkenin dışişleri bakanlarının yaptığı çalışmaların ardından İran'ın uranyum takasına ilişkin anlaşmanın imzalandığını hatırlattı.

''İran, Türkiye ve Brezilya arasındaki uranyum takası anlaşması bölgemiz ve dünyamız için çok çok büyük öneme haiz bir adımdı'' diyen Erdoğan, imzalanan ortak deklarasyon için Türkiye, Brezilya ve İran'ın dışişleri bakanlarının kesintisiz 18 saat bir odada çalıştıklarını ve sonunda üzerinde anlaşılabilen bir metnin ortaya çıktığını söyledi.

İmzalanan anlaşmaya göre, İran'ın Tahran araştırma reaktörüne tıbbi mülahazalarla nükleer yakıt sağlanması karşılığında stoklarından bin 200 kiloluk düşük zenginlikli uranyumu 1 ay içerisinde Türkiye'ye teslim etmeyi kabul ettiğini anlatan Erdoğan, şöyle konuştu:

''Tabi Türkiye'nin burada bir yediemin olarak kabul edilmiş olması, Türkiye'ye duyulan güven sebebiyle ben de İran yönetimine teşekkür ediyorum. Tabi bunun hayata geçirilmesi için Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu, BM beş daimi üyesi ve Almanya arasındaki düzenlemeyle İran'a bunun karşılığında ihtiyacı olan 120 kiloluk yakıt telim edilmesi gerekiyor, 1 yıl içerisinde. Burada 120 kiloluk bu yakıtın belli taksitler halinde de gönderilmesi mümkün, ama bu 1 yıl içerisinde olmaz gibi bir yaklaşım bir defa dürüstçe bir yaklaşım değildir. Çünkü daha önce bize bu konuda söylenen hep şu olmuştur, '10 ayda en geç bu verilebilir, bunun teknolojik olarak da en geç 6 ayda verilmesi mümkündür' bu da bizim yapmış olduğumuz çalışmalar, araştırmalar sonucudur.

Bin 200 kilo bizde emanette kalacaktır, ama 120 kilo teslim edilip, İran'a biz onu teslim ettikten sonra da biz bin 200 kiloyu Uluslararası Atom Enerji Kurumu'na teslim edeceğiz.''

Erdoğan, İran ile Türkiye ve Brezilya arasındaki uranyum takası anlaşmasına güvenmeyen ve hala yaptırımlardan bahseden bazı ülkeler bulunduğunu belirterek, ''Bunlar bu ülkede yaşamıyorlar veya bu bölgede yaşamıyorlar ama biz bu bölgede yaşıyoruz. Bu bölgede biz bomba seslerini duyduk, izledik. Her gün yüzlerce, binlerce insanların ölümüne bu bölgede biz şahit olduk, biz şahit oluyoruz. Dolayısıyla insanlığı tehdit eden böyle bir nükleer silahın bölgemizde değil, dünyanın hiçbir yerinde olmasını istemiyoruz. Bu sürece girerken Türkiye olarak hep biz bunu istedik, hep biz bunu anlattık. Ama şu anda bu süreçte bu ifadeleri kullananların da ne yazık ki kendilerinde nükleer silahın olduğunu hep biliyoruz. Nükleer silah onlarda ama konuşan yine onlar'' dedi.

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, ''İran ile sorun bu şekilde bize göre büyük ölçüde çözüldüğüne göre, şimdi uluslararası camianın İsrail'deki sorunu çözmesi gerekir. Çünkü İran'da şu anda zaten nükleer silah yok ama İsrail'de nükleer silah var. O da bizim bölgemizde. Türkiye olarak biz hepsine aynı mesafedeyiz. İsrail'e karşı dünyanın bakışı ne? Kuzey Kore ile ilgili dünya zaman zaman bazı şeyleri söylüyor, uluslararası camia söylüyor. Peki İsrail'e karşı şu ana kadar ne söylediler? Onun için söylüyorum, üstünlerin hukuku mu yoksa hukukun üstünlüğü mü? Burada artık insanlık tercihini yapacaktır, uluslararası camia tercihini yapacaktır. Adaleti o zaman göreceğiz'' dedi.

AB-Latin Amerika zirvesi için Madrid'de bulunan Başbakan Erdoğan İspanya'da bir basın toplantısı düzenliyor.

Erdoğan'ın açıklamaları şöyle:

AB Başkanı Zapatero ve AB Komisyonu Başkanı Barosso'nun devetlisi olarak burada bulunuyorum. Medeniyetler İttifakı toplantısı bu yıl Brezilya'da yapılacak. Bu ziyaret vesilesiyle Arjantin ve Şili'ye de ziyaretlerim olacak.

Biliyorsunuz küresel ekonomik krizin etkileri devam ediyor. Ülkemde yavaş yavaş bu krizin etkilerinden çıkıyor. Geçen yıl yaşadıklarımızı bu yıl yaşamayacağımızı umuyorum.

7 yıldır komşularımızla sıfır sorun anlayışıyla bir süreç başlattık. İran-Türkiye ve Brezilya ile başarılı bir üçlü çalışma yaptık. Bölge ve dünya için önemli bir adım oldu.

Ülkeme duyduğu güven için İran'a teşekkür ediyorum. Bu anlaşma sorunun diploması ile çözümünde hayati bir anlam taşıyor.

Dünden beri ülkeler tarafından yapılan bu anlaşma ile ilgili açıklamaları takip ediyorum. ABD, Rusya ve Çin'in yaptığı açıklamalar temkinli aynı zamanda umutlu açıklamalar.

Bizim için diploması hala sihirli bir değnektir. Konuşunca meseleleri halledebiliriz sorunları çözebiliriz.

Bu anlaşmaya hala güvenmeyen hala yaptırımdan bahseden açıklamalar var. Bunlar bu bölgede yaşamıyor. Bunlar bu bölgedeki bomba seslerine şahit olan ülkeler değil. Burada bomba seslerini biz duyuyoruz. Biz ne burada ne de dünyanın başka bir bölgesinde nükleer silah istemiyoruz. Buna şiddetle lkarşı çıkıyoruz. Bütün bunlara rağmen yaptırımdan bahsetmek doğru bir yaklaşım değil.

Biz üstülerin hukukunu değil, hukukun üstünlüğü savunacağız.

Gerçekleri konuşmak lazım. Yaptırımların bir gücü ve anlamı kalmadı artık. Türkiye nükleer güce karşıdır. Ancak sivil amaçlarla nükleer güce sahip olmak yasal bir haktır.

İran ile sorun bu şekilde bize göre büyük ölçüde çözüldüğüne göre, şimdi uluslararası camianın İsrail'deki sorunu çözmesi gerekir. Çünkü İran'da şu anda zaten nükleer silah yok ama İsrail'de nükleer silah var. O da bizim bölgemizde. Türkiye olarak biz hepsine aynı mesafedeyiz. İsrail'e karşı dünyanın bakışı ne? Kuzey Kore ile ilgili dünya zaman zaman bazı şeyleri söylüyor, uluslararası camia söylüyor. Peki İsrail'e karşı şu ana kadar ne söylediler? Onun için söylüyorum, üstünlerin hukuku mu yoksa hukukun üstünlüğü mü? Burada artık insanlık tercihini yapacaktır, uluslararası camia tercihini yapacaktır. Adaleti o zaman göreceğiz.

Teslimatın en büyük garantisi yapılan sözleşmedir.

İran eğer bir ay içinde 1200 kiloyu gelir bize teslim ederse ondan sonra 120 kiloyu teslim etmesi gerekenlerdedir sorumluluk. Bunu da Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu vasıtasıyla yapacaklar ve onlar da bize teslim edecek, biz de bunu İran'a teslim edeceğiz ama burada şu 1 ay içerisinde İran kendi görevini yerine getirmiyorsa o zaman tabii ki İran yalnız kalacaktır. Çünkü biz kendileriyle bunu özellikle görüştük. Şimdi bu attığımız adımın taraflarca aynen desteklenmesi lazım. Ben inanıyorum ki İran şu ana kadar attığı bu olumlu adımla bence bir adım öne geçmiştir. Bundan sonrası uygulamadır. Uygulamayı da yerine getirirse bu adımını güçlendirmiş olacaktır.

Tabii yakıt noktasında da 'biz yakıtı veririz' diyen ülkeler de bunun karşılığında bir yıl içerisinde bu 120 kiloyu vermeye başlayacaklardır. 120 kilonun tamamını vermeleri şart değil. Bunu taksit taksit de vermeleri mümkündür.

Haber 7-AA