En hızlı büyüyen 10 firmanın başarı sırrı ve son 10 yılın büyüme rekortmeni 100 şirket:

Geçen yıl bu 100 şirketten en büyük ciroyu 6,8 milyar dolar ile Turkcell yaparken, bunu 4,6 milyar dolar ile Sarkuysan, 3,6 milyar dolar ile Oyak-Renault izledi.

CNBC-e Business, 3 bin 500 şirketin son 10 yıllık performansını inceledi ve 100 milyon dolar ve üstü ciroya sahip 547 şirket arasından Türkiye'nin büyüme rekortmeni 100 şirketi tespit etti.

Araştırmaya göre, 'en istikrarlı 100' diye ifade edilen bu şirketlerin son 10 yılda ciroları 8 kat artarak, geçen yıl 72,3 milyar dolara ulaştı. Oysa bu şirketlerin bundan sadece 10 yıl önce 8,9 milyar dolar seviyesinde bulunuyordu.

Bu 100 şirketin 43'ü cirosunu ortalamanın üzerinde artırmayı başarırken, 19'u ise 1 milyar dolar ciro barajını geçerek milyar dolarlıklar kulübüne adını yazdırdı.

Son 10 yılın büyüme şampiyonu, milyar dolarlık şirketler kulübüne adım atmak üzere olan Goldaş, 1998'den beri cirosunu dolar bazında tam 56 kat artırmayı başarırken, bunu 52 katlık artışla teknoloji perakendecisi Bimeks takip etti.

-METAL VE DÖKÜM İŞLEME LİDER SEKTÖR-

Araştırma sonucuna göre, en hızlı büyüyen sektör metal ve döküm işleme oldu. 2003-2008 arasında yaşanan küresel ekonomideki bahar havasıyla birlikte ana sanayi kollarının en önemli hammadde tedarikçisi konumundaki metal ve döküm işleme sektörü hızla büyüdü. Bu durum büyüme şampiyonları listesinde de yansımasını buldu. En hızlı büyüyen 100 şirketin 31'i metal ve döküm işleme sektöründe faaliyet gösterirken, bu listede yer alan 31 metal ve döküm işleme kuruluşunun 11'i son bir yılda cirosunu yüzde 50'nin üzerinde artırdı.

İkinci sıradaki sektör ise 15 şirketle gıda oldu. Üçüncü sırada 11 şirketle bilgi teknolojileri sektörü yer alırken, son 10 yılın parlayan yıldızı otomotiv küresel mali krizin önemli etkisiyle ancak 8 şirketle dördüncü sırada yer alabildi. Kimya ile petrol ve petrol türevleri ise listede beşer şirketle yer alarak beşinci sırayı paylaştılar.

-EN HIZLI BÜYÜYEN İLK 10 FİRMANIN BAŞARI SIRLARI-

Araştırmada en hızlı büyüyen ilk 10 firmanın başarı sırları şöyle sıralandı:

'GOLDAŞ: Özellikle 2000 yılından itibaren markalaşmaya ağırlık verdi. Gold Chip Gold markasıyla altını, D'sign markasıyla ise gümüşü, marketlerde hatta akaryakıt istasyonlarında bile satılır hale getirdi.

BİMEKS: Diğer firmalar, daha çok talep gören masaüstü bilgisayarlarla uğraşırken dizüstü bilgisayarlara ağırlık vererek geleceğe yatırım yaptı. İki büyük zincirin piyasadan çekilmesini, hızla yayılarak fırsata çevirdi.

PENTA BİLGİSAYAR: Pratik mühendislik çözümleriyle fark yarattı. 1997 yılında sektörde fiyat ve ürün listeleri faks kağıtlarında basılıyken Bayinet adıyla Türkiye'nin ilk B2B sitesini kurdular.

AUTOLIV CANKOR: Romanya'daki yıllık 500 bin adetlik direksiyon simidi üretimi Türkiye'ye kaydırılınca Autoliv Cankor 2001 krizinin etkilerini rahatlıkla silerek ciro hedefini yakalamakta zorlanmadı.

DATAGATE BİLGİSAYAR: En büyük rakibi Karma pazardan çekildiği sıralarda Index'e satılan Datagate önce dış kaynak kullanımıyla maliyetleri üçte birine düşürdü. Önemli markalarla art arda yaptığı anlaşmalarla ürün gamını, yeni satış noktalarıyla dağıtım ağını genişletti. Sonuç hızlı büyüme oldu.

TEZCAN GALVANİZLİ YAPI ELEMANLARI: Yassı çeliği sıcak şekilde daldırıp galvanizle kaplamaya başladı ve korozyon sorununu ortadan kaldırdı. Galvanizli sacın otomobillerde kullanılmaya başlaması da buna eklenince Tezcan Galvaniz işlerini hızla büyüttü. Kocaeli'ne kurduğu yeni tesisle lojistik avantajı sağladı.

ENERJİSA: Avrupalı enerji devi Verbund'la ortaklığa gittikten sonra mevcut kurulu gücü en az 5 bin megawatta çıkarma stratejisi doğrultusunda yatırımları hızlandırdı. Başkent Elektrik Dağıtımı satın alması ciro artışı sürecine ivme kattı. İnşa halindeki projeler devreye girdikçe cirosunun çok daha hızlı şekilde artması bekleniyor.

DATATEKNİK: Zaman zaman adı Exper markasıyla özdeşleşmiş görünse de şirketin asıl başarı sırrı, sistem entegrasyonundaki başarısı. Güçlü bir sistem entegratörü haline gelmesini aldığı kamu ihalelerine borçlu. Türk Telekomu en büyük müşterisi haline getirmesi de büyümeyi iyice hızlandırdı.

TURKCELL: İletişim sektörü son 10 yılda büyük yol kat etti. Her türlü krize rağmen teknoloji dünyasındaki yeniliklerin ardı arkası kesilmedi. Sektörü domine eden oyuncu unvanına da sahip olan Turkcell, bunun ödülünü abone ve ciro artışındaki süreklilikle almayı başardı.

AKDENİZ KİMYA: PVC katkı malzemeleri ve metal sabunları gibi endüstriyel kimyasallar üreten Akdeniz Kimya, PVC'nin kullanım alanında son 10 yılda yaşanan genişleme sayesinde hızlı bir ciro artışı sağladı. Kurduğu Ar-Ge departmanının getirdiği 'müşteriye özel' üretim imkanları da bu artışa önemli role sahip oldu.'

-SON 10 YILIN BÜYÜME REKORTMENİ ŞİRKETLER-

Son 10 yılın büyüme rekortmeni 100 şirketin 10 yıllık büyüme oranları ve 2008 yılı ciroları şöyle:

ŞİRKET BÜYÜME (yüzde) 2008 CİRO

(10 yıllık) (milyon dolar)

GOLDAŞ KUYUMCULUK 5609 955

BİMEKS 5297 208

PENTA BİLGİSAYAR 2168 334

AUTOLIV CANKOR OTOMOTİV 2009 264

DATAGATE BİLGİSAYAR 1760 163

TEZCAN GALVANİZLİ YAPI 1747 419

ENERJİSA 1744 384

DATATEKNİK BİLGİSAYAR 1672 379

TURKCELL 1448 6862

AKDENİZ KİMYA 1439 186

GENPA 1429 1396

YEŞİLYURT DEMİR ÇEKME 1423 420

TOYOTA OTOMOTİV 1297 1939

KROMAN ÇELİK 1280 1609

FIRAT PLASTİK 1255 725

KAPTAN DEMİR ÇELİK 1155 1096

K.V.K 1154 1593

ETİ GÜMÜŞ 1138 129

KÜÇÜKBAY YAĞ 1063 323

ER-BAKIR 1008 915

VODAFONE 978 2095

ALTINMARKA 959 300

GOLD BİLGİSAYAR 947 136

İÇDAŞ 940 2949

KASTAMONU ENTEGRE AĞAÇ 940 491

DEMİRSAN HADDECİLİK 936 268

SUPERONLINE 923 125

ÖZKAN DEMİR ÇELİK 890 488

MOGAZ 887 432

ŞÖLEN ÇİKOLATA 886 181

MİLANGAZ LPG DAĞITIM 881 1248

ERMETAL 859 104

KERİM ÇELİK 849 238

HAYES LEMMERZ İNCİ JANT 833 118

ÖZER METAL 816 147

MAN TÜRKİYE 800 423

NAKSAN PLASTİK 793 292

GEMAK GEMİ İNŞAAT 779 136

YÜCEL BORU 765 626

MODERN KARTON 727 189

ERPİLİÇ 725 279

İNDEKS BİLGİSAYAR 718 720

AŞKALE ÇİMENTO 711 170

NOBEL İLAÇ 696 179

BİOFARMA İLAÇ 689 2678

HABAŞ SINAİ VE TIBBİ GAZLAR 689 132

AYGAZ 682 2527

İZDEMİR 677 1053

ERCİYAS ÇELİK BORU 675 234

DİLER DEMİR ÇELİK 668 955

FORD OTOMOTİV 662 1403

SARKUYSAN 662 4627

ŞENPİLİÇ 651 236

HES HACILAR ELEKTRİK 648 521

ORACLE 631 120

FEDERAL-MOGUL PİSTON 625 257

ABALIOĞLU YEM 623 354

NOKSEL ÇELİK BORU 603 440

BETEK BOYA 600 264

BOSCH SAN. 596 860

BALIKESİR ELEKTROMEKANİK 593 156

KESKİNKILIÇ 592 150

YÖRSAN 591 199

İPRAGAZ 558 1313

TAT KONSERVE 549 457

KUMTEL 540 114

DİMES 526 150

BİZİMGAZ 514 164

BORUSAN MANNESMANN 514 896

ARMADA BİLGİSAYAR 512 174

YAZICI DEMİR ÇELİK 511 846

BORÇELİK ÇELİK 509 922

İSDEMİR 507 2444

ÇİMKO ÇİMENTO VE BETON 500 154

ETİ 492 365

BAYER TÜRK KİMYA 491 118

PROBİL 491 300

GAP GÜNEYDOĞU TEKSTİL 489 131

SARAY DÖKÜM 483 126

TOROS GÜBRE 472 849

KALEKİM KİMYEVİ 470 124

BOYTAŞ MOBİLYA 467 317

SÜTAŞ 452 441

TİRE KUTSAN 447 202

DEMİR EXPORT 445 143

ÇİMTAŞ ÇELİK 443 153

İSTANBUL HALK EKMEK 437 105

OYAK-RENAULT 429 3629

ÇOLAKOĞLU METALURJİ 425 2061

PARK TEKNİK ELEKTRİK 423 212

BEYPİ BEYPAZARI TARIM 421 281

TAM GIDA 411 106

COŞKUNÖZ METAL 407 153

HEWLETT-PACKARD 406 683

OLTAN GIDA 406 347

HİDROMEK HİDROLİK MEKANİK 402 3224

TOFAŞ 402 134

ZORLUTEKS 401 300

DEMİRER KABLO 399 164

İSTİKBAL 397 186