Dünyada 2024 böyle geçti
Dünyada 2024 yılına damga vuran gelişmeleri derledik.
Japonya'nın Batısındaki İşikawa Eyaleti Ve Bu Bölgedeki Noto Yarımadası Kıyısında Ocak Ayının İlk Haftasında Çok Sayıda Deprem Meydana Geldi. Depremlerde 240'ın Üstünde Kişi Yaşamını Yitirirken, Depremler Sonrası Oluşan Tsunami Nedeniyle Bölge Genelinde 1,9 Kilometrekarelik Alan Sular Altında Kaldı.
İran Devrim Muhafızları Ordusu Kudüs Gücü Komutanı Süleymani'nin Ocak 2020'de Abd'nin Bağdat'taki Saldırısında Öldürülmesinin 4. Yılı Dolayısıyla 3 Ocak'ta Düzenlenen Anma Töreninin Yapıldığı Kirman'da, Kabristana Giden Yol Üzerinde İki Patlama Meydana Geldi. Saldırılarda Kadın Ve Çocukların Da Aralarında Olduğu 89 Kişi Hayatını Kaybetti, 284 Kişi Yaralandı. İranlı Yetkililer, Patlamaların Canlı Bomba Saldırıları Sonucu Gerçekleştiğinin Tespit Edildiğini Duyurdu, Saldırıları Terör Örgütü Deaş Üstlendi.
Güney Afrika Cumhuriyeti, İsrail'in 7 Ekim 2023'ten İtibaren Gazze'de İşlediği Fiillerle 1948 Tarihli Birleşmiş Milletler (bm) Soykırımın Önlenmesi Ve Cezalandırılması Sözleşmesi'ni İhlal Ettiği Gerekçesiyle Uad'de 29 Aralık 2023'te Dava Açarak Geçici Tedbir Kararı Alınmasını Talep Etti. Söz Konusu Davanın İhtiyati Tedbir Taleplerine İlişkin Duruşması 11 Ocak'ta Hollanda'nın Lahey Kentinde Başladı. Duruşmada Kanıt Olarak Anadolu Ajansının (aa), İsrail'in Gazze'de Fosfor Bombası Kullandığını İspat Eden Fotoğrafları Sunuldu. Uad, Güney Afrika'nın Açtığı Soykırım Davasında, "israil Devleti, Gazze'de Yürüttüğü Askeri Operasyonları Derhal Durdurmalı" Talebiyle İlgili, İsrail'in Gazze Sakinlerine Yönelik Öldürme, Saldırı Ve Yıkımla İlgili Her Türlü Eylemden Kaçınması Ve Soykırımı Önlemek İçin Tüm Tedbirleri Almasına Hükmetti.
Türkiye'nin İlk Uzay Yolcusu Alper Gezeravcı'nın Da İçinde Bulunduğu Spacex'e Ait Uzay Aracı, 19 Ocak'ta, Nasa'nın Florida'daki Kennedy Uzay Merkezi'nden Başarıyla Fırlatıldı. Böylece İlk Türk Astronot Unvanını Alan Gezeravcı'nın Uzaydaki İlk Sözü "istikbal Göklerdedir" Oldu. Axiom-3 (ax-3) Mürettebatını Taşıyan Dragon Uzay Aracı, 20 Ocak'ta Uluslararası Uzay İstasyonu'na (uui) Başarıyla Kenetlendi. Dragon Kapsülü, 9 Şubat'ta Abd'nin Florida Eyaleti Açıklarında Okyanusa İniş Yaptı.
Abd'li Nöroteknoloji Şirketi Neuralink'in Kurucusu Musk, 30 Ocak'ta, İlk Kez Bir İnsana Beyin Çipinin Yerleştirildiğini Açıkladı. Musk, Yaklaşık Bir Ay Sonra, Beyin Çipi Yerleştirdikleri Kişinin Düşünce Yoluyla Bilgisayar Faresini Kontrol Edebildiğini Belirtti. Ardından 21 Mart'ta Neuralink, Beyin Çipi Yerleştirdikleri Kişinin Düşünce Yoluyla Satranç Oynadığını Kaydetti.
Rusya Federal Cezaevi Hizmetleri (fsin), 16 Şubat'ta, Tutuklu Muhalif Aleksey Navalnıy'nın Cezaevinde Hayatını Kaybettiğini Bildirdi. Bm Genel Sekreteri Antonio Guterres, Navalnıy'ın Rusya'daki Cezaevinde Ölümüne İlişkin Güvenilir Ve Şeffaf Bir Soruşturulma Yürütülmesi Çağrısında Bulundu.
Moskova'da "crocus City Hall" Adlı Konser Salonuna 22 Mart Akşamı Silahlı Kişilerce Saldırı Düzenlendi. Sosyal Medyada Paylaşılan Görüntülerde Saldırganların Otomatik Silahlarla Salonda Rastgele Ateş Açtıkları Görüldü. Konser Salonunun Bulunduğu Binanın Çatısı, Çıkan Yangının Ardından Çöktü. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Saldırıyı Düzenleyen 4 Teröristin De İçinde Olduğu 11 Kişinin Yakalandığını Belirtti. Terör Saldırısında 144 Kişi Hayatını Kaybetti.
Bm İnsan Hakları Konseyi, İsrail'in Yoğun Saldırıları Altındaki Gazze'de Acilen Ateşkes Sağlanmasını Talep Eden Karar Tasarısını Kabul Etti.
İsrail Ordusunun Baskın Düzenleyerek Yüzlerce Filistinliyi Öldürdüğü Ve Harabeye Çevirdiği Gazze Kentindeki Şifa Hastanesi Avlusunda Toplu Mezar Bulundu.
Barbados Yönetimi, Jamaika, Bahamalar, Norveç, İspanya, İrlanda, Slovenya Ve Ermenistan, Filistin'i Devlet Olarak Tanıma Kararı Aldı.
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi Ve Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan Helikopter Kazasında Hayatını Kaybetti.
Uluslararası Ceza Mahkemesi (ucm) Başsavcısı Kerim Han, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu Ve Savunma Bakanı Yoav Gallant Hakkında "yakalama Kararı" Başvurusunda Bulundu. Han, Netanyahu Ve Gallant'a İlaveten Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye, Hamas'ın Gazze'deki Lideri Yahya Sinvar Ve Hamas'ın Askeri Kanadı İzeddin El-kassam Tugayları'nın Lideri Muhammed Ed-dayf Hakkında "yakalama Kararı" Başvurusunda Bulundu.
14 Temmuz'da Trump'ın Başkanlık Seçimleri Öncesinde Pensilvanya'da Düzenlediği Seçim Kampanyası Sırasında Kürsüde Konuşurken Yaklaşık 7 El Silah Sesine Benzer Patlamalar Duyuldu. İlk Patlamanın Ardından Trump'ın Kürsüde Sağ Kulağını Tuttuğunun Görülmesinin Ardından, Korumaları, Trump'ın Etrafını Sardı. Trump'ın, Kürsüden İnmeden Önce Sağ Yanağında Kanlar Akarken Yumruğunu Havaya Kaldırdığı Anlar Kameralara Yansıdı.
İsrail'in Gazze'deki Saldırıları Sürerken Netanyahu, 24 Temmuz'da Abd Kongresi Liderlerinin Daveti Üzerine Kongre'deki Ortak Oturumda Yaklaşık 1 Saat Süren Konuşma Yaptı. Abd Kongresindeki Konuşması Sırasında 56 Kez Ayakta Alkışlanan Netanyahu, Konuşmasında Gazze'nin Refah Bölgesinde Hiç Sivilin Öldürülmediğini İleri Sürdü.
İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan'ın Yemin Törenine Katılmak İçin Tahran'da Bulunan Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye'nin, Misafir Olduğu Konut 31 Temmuz'da 02.00 Sularında Havadan Atılan Mermiyle Hedef Alındı. Heniyye, Uğradığı Suikast Sonucunda Hayatını Kaybetti. Suikasta Uğraması Birçok Ülkede Protesto Edilen Heniyye İçin Gıyabi Cenaze Namazları Kılındı.
Ab Ülkelerinde Kullanılan Yapay Zeka Sistemlerinin Temel İnsan Haklarına Ve Güvenliğine Zarar Vermeyecek Şekilde İşlemesi Hedeflenen, Dünyanın İlk "yapay Zeka Yasası" Resmi Gazetede Yayımlanmasının Ardından Ab Üyesi Ülkelerde 1 Ağustos'ta Yürürlüğe Girdi.
Bangladeş'te 1971'deki Bağımsızlık Savaşı'nda Görev Alan Kişilerin Çocuklarına Kamuda Kontenjan Ayrılması Kararının Ardından Ülkede Büyük Protestolar Baş Gösterdi. Gösteriler Sırasında Şiddet Olayları Artarak Devam Ederken Başbakan Şeyh Hasina 5 Ağustos'ta Resmi Konutundan Ayrılarak Askeri Helikopterle Hindistan'a Gitti, Göstericiler İse Bu Sırada Başbakan'ın Resmi Konutunu Bastı.
İsrail, 17-18 Eylül'de Hizbullah Unsurlarının Kullandığı "pager" İsimli Çağrı Cihazlarına Ve Telsizlere Sızdı, Sinyal Verdiği İçin Sahipleri Tarafından Ellerine Alınan Cihazlar Bu Esnada İnfilak Etti. Çağrı Cihazları Ve Telsizlerin Patlatılması Nedeniyle 37 Kişi Hayatını Kaybetti, 3 Binden Fazla Kişi Yaralandı.
2024 Nobel Ekonomi Ödülü'ne, 14 Ekim'de Kurumların Oluşumu Ve Refaha Etkilerine İlişkin Çalışmalarından Dolayı Acemoğlu, Johnson Ve Robinson Layık Görüldü.
Fetö Ve Mensupları, 21 Ekim'de Sosyal Medya Hesaplarında Elebaşı Gülen'in Öldüğünü Açıkladı. Aynı Gün İçerisinde Dışişleri Bakanı Fidan, Ukraynalı Mevkidaşı Andrii Sybiha İle Ankara'daki Görüşmesinin Ardından Düzenlenen Ortak Basın Toplantısında, "fetö Örgütü Elebaşının Ölümünü İstihbarat Kaynaklarımız Da Doğruluyor." Dedi. Fidan, Terörle Mücadelede Kararlılığın Devam Edeceğini Belirterek "bu Karanlık Örgütün Lideri Ölmüştür." İfadesini Kullandı.
Ucm, 21 Kasım'da Gazze'de İşlenen Savaş Suçları Ve İnsanlığa Karşı Suçlardan İsrail Başbakanı Netanyahu Ve Eski Savunma Bakanı Yoav Gallant Hakkında Tutuklama Emri Çıkardığını Duyurdu. Mahkeme Ayrıca İsrail'in, Ucm'nin Yargı Yetkisine İlişkin İtirazlarını Reddederek Filistin Topraklarında İşlenen Suçlar Üzerinde Yargı Yetkisinin Bulunduğuna Hükmetti.
Abd'liler 5 Kasım'da Başkanlık Seçimi İçin Sandık Başına Gitti. Cumhuriyetçilerin Adayı Trump İle Demokratların Adayı Kamala Harris'in Yarıştığı Seçimi Trump Kazandı. Rakibi Harris'e Yaklaşık 5 Milyon Oy Fark Atan Trump, Zafer Konuşmasında "47. Başkan Seçilmem Dolayısıyla Amerikan Halkına Teşekkür Ediyorum." Dedi.
Suriye'de 27 Kasım'da Rejim Karşıtı Silahlı Gruplar İle Beşşar Esed Güçleri Arasında Çatışmalar Yoğunlaştı. Rejim Karşıtı Silahlı Gruplar, 30 Kasım İle 7 Aralık Tarihleri Arasında Halep, İdlib, Hama Ve Humus Gibi En Büyük İllerde Üstünlük Kurdu. Suriye'de 1963'de İktidara Gelen Baas Partisinin 61 Yıllık İktidarı, 2011'de Özgürlük Talebiyle Başlayan Halk Hareketlerinin Şiddetle Bastırılmak İstenmesiyle Patlak Veren İç Savaşta, Başkent Şam'ın 8 Aralıkta Rejimin Kontrolünden Çıkmasıyla Çöktü. Rejim Lideri Beşşar Esed, 8 Aralık'ta Başkentten Kendisi Ve Ailesi İçin Sığınma Sağlama Kararı Alan Rusya'ya Kaçtı.
Güney Kore Devlet Başkanı Yoon, 3 Aralık Gecesi Televizyonda Yaptığı Konuşmada, "muhalefetin Devlet Karşıtı Aktivitelere Karıştığı" Gerekçesiyle Sıkıyönetim İlan Etti. Aynı Gece Ulusal Mecliste Düzenlenen Acil Oturumda Sıkıyönetim Kararının Kaldırılmasına İlişkin Verilen Önerge, 190 Milletvekilinin Oyuyla Kabul Edildi. Ulusal Meclis Başkanlığı Ofisi, Sıkıyönetimin, Yapılan Oylamanın Ardından "hükümsüz" Hale Geldiğini Açıkladı. Bunun Üzerine Bakanlar Kurulunu Toplayan Yoon, Kabinenin Onayının Ardından Sıkıyönetimi Sona Erdirdiğini Duyurdu.
Fransa'da Mecliste Güvenoyu Alamayan Başbakan Barnier'nin Merkez Sağcı Azınlık Hükümeti 3 Aylık Görevinin Ardından 4 Aralıkta Düştü. Fransa’da Muhalif Solcu Ve Aşırı Sağcı Milletvekilleri Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un 3 Ay Önce Atadığı Michel Barnier’nin Merkez Sağcı Azınlık Hükümetinin Güvenoyu Alamayarak Düşmesini Memnuniyetle Karşıladı. Macron, Başbakan Barnier'nin İstifasını Onayladı. Barnier Hükümetinin Düşürülmesinin Ardından Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron Tarafından 13 Aralık'ta Başbakan Olarak Atanan François Bayrou Yeni Hükümeti Kurdu.
Almanya Başbakanı Scholz, Almanya Anayasası'nın 68. Maddesi Uyarınca Federal Mecliste Güvenoyu Talebinde Bulundu. Scholz, Federal Mecliste 16 Aralıkta Yapılan Oylamada Güvenoyu Alamadı. Ülkede Erken Seçim Süreci Başladı.
Dışişleri Bakanı Fidan, Suriye'nin Başkenti Şam'da Suriye'deki Yeni Yönetimin Lideri Ahmed Eş-şera İle Bir Araya Geldi. Fidan, Suriye'ye Resmi Ziyaret Düzenleyen İlk Dışişleri Bakanı Oldu.
Kaynak:
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.