ABD'nin dördüncü büyük yatırım şirketi Lehman Brothers'ın iflas başvurusunda bulunmasının etkisiyle ABD finans piyasalarına yönelik artan kaygılar, haftanın ilk işlem gününde, Avrupa borsalarının yanı sıra İMKB'de de sert satışlara neden oldu. Endeks ilk seansı yüzde 5'e yakın değer kaybıyla tamamlayarak ve 15 Temmuz'dan bu yana en düşük seviyesine geriledi.

İMKB Ulusal 100 Endeksi ilk seansı yüzde 4.7'lik düşüşle 35,291.48 puandan tamamladı. TSİ 1225 itibariyle Avrupa borsalarındaki genel eğilimi gösteren FTSEurofirst 300 Endeksi ise yüzde 3.4 kayıptaydı.

Meksa Yatırım'dan Analist Burak Urucu, "Global borsalardaki olumsuz hava İMKB'ye de yansıyor. Endeksin 35,000- 35,800 civarında tutunmaya çalışacağını düşünüyorum" dedi.

İMKB'deki düşüş bankacılık hisseleri öncülüğünde gerçekleşirken, işlem hacmi en yüksek hisselerden Garanti Bankası, İş Bankası Akbank ve Vakıflar Bankası yüzde 5 civarında değer kaybetti. Garanti Bankası yüzde 5.65, İş Bankası yüzde 4.85, Akbank yüzde 5.83 ve Vakıflar Bankası da yüzde 5.41'lik düşüşle ilk seansı tamamladı.

Polen Menkul Değerler'den Yatırım Uzmanı Ayhan Kolay ise "Lehman Brothers ile ilgili gelişmeler global piyasalarda tedirginlik yarattı. Bu durum İMKB'de de kayıplara neden oluyor. Endeks bugün 35,500 puan seviyesinde tutunmaya çalışacak gibi görünüyor. Yarınki Fed toplantısı oldukça önemli. Yapılacak açıklamanın satır aralarına çok dikkatli bakılacak" diye konuştu.

Öte yandan ABD finans sistemi Lehman Brothers'ın iflası, Merrill Lynch'in 50 milyar dolara Bank of America tarafından satın alınması ve Fed'in ilk defa hisse senedi karşılığında nakit krediye izin vermesiyle beklenmedik ölçüde sarsılıyor ve yeniden şekilleniyor.

Karanlık bir Wall Street Pazartesi'nde dünyanın en büyük bankalarından 10'u, 70 milyar dolarlık bir acil durum fonu oluşturmaya karar verdi. Fona katılımda bulundan bankalardan herhangi biri fonun üçte biri kadarını kullanabilecek.

Basında çıkan haberlere göre, bütün bunlara ek olarak zor durumdaki sigorta şirketi American International Group da Fed'den 40 milyar dolarlık kısa vadeli finansman talep etti.

DOLAR DEĞER KAZANDI

ABD mali sistemine ilişkin kaygılarla dolar da değer kazandı. 1.2650 YTL'ye yükselen dolar, Cuma günü bankalararası piyasanın spot kapanışına göre yüzde 1.34 değer kazanmış oldu.

Bankacılar, Lehman Brothers'ın iflas başvurusunun mali piyasalara ilişkin kaygıları artırmasının risk iştahını azaltarak dolara talebi artırdığını belirtti.
Dolar/YTL kotasyonları 1201 itibarıyla 1.2640/1.2650 YTL seviyesindeydi.


AVRUPA BORSALARINDA DA SERT DÜŞÜŞ

Avrupa borsalarında da hisseler, ABD'li Lehman Brothers'ın iflas başvurusu açıklamasından sonra hızla değer kaybetti.

Avrupa'nın en büyük 300 şirketini kapsayan ''FTSEurofirst 300'' endeksi yüzde 3,1 değer kaybederek, 1.126,08 puana geriledi.

Londra Menkul Kıymetler Piyasasında FTSE 100 Endeksi şu sıralar yüzde 2,58, Almanya'da borsanın temel göstergesi DAX Endeksi yüzde 2,74 ve Fransa'da CAC 40 Endeksi de yüzde 3,28 değer kaybetti.

BNP Paribas, Credit Agricole, Dexia, Fortis, Societe Generale bankalarının hisseleri yüzde 6 ila 9 oranında düştü. Dün bir gazetenin, yılın ikinci yarısında riskli yatırımları nedeniyle 5 milyar dolar daha zarar edeceğini yazdığı İsviçreli UBS bankasının da hisseleri yüzde 8,4 değer kaybetti.

İngiltere'de Royal Bank of Scotland'ın hisseleri yüzde 12, Halifax-Bank of Scotland'ın hisseleri yüzde 10'dan fazla ve Barclays bankasının hisseleri de yüzde 6 indi.

Asya'da Japonya, Hong Kong, Güney Kore ve Çin'de borsalar bugün tatil nedeniyle kapalı bulunuyor.

Avustralya, Singapur ve Tayvan'da borsalar yüzde 3 ile 4 değer
kaybetti.

AVRO DOLAR KARŞISINDA DEĞER KAZANDI

Bu arada avro, ABD doları karşısında değer kazandı.

New York borsasında cuma günü 1,4215 dolardan kapanan avronun fiyatı bugün Avrupa'da 1,4299 dolara çıktı. Geçen hafta avro 1,3881 dolara kadar inerek, bir yıl içindeki en düşük değerini görmüştü.

İngiliz sterlini de 1,7937 dolardan 1,8052 dolara çıkarken, cuma günü New York'ta 107,76 yenden işlem gören dolar 105,69 yene geriledi.