Tanzimat’tan Cumhuriyet’e devreden felsefe mirasını gündeme taşımayı sürdüren Atatürk Üniversitesi’ndeki bir grup öğretim üyesinin yürüttüğü Osmanlı Felsefe Çalışmaları Atölyesi; Ali Suavi, Manastırlı Mehmed Rıfat, Hoca Tahsin, Beşir Fuad ve Halil Nimetullah’ın eserlerini okuyucunun hizmetine sundu.

İlk kitap, Kebētos Pinaks: İnsan Yaşamının Tablosu. Sokrates’in öğrencisi, Platon’un arkadaşı Kebes’e atfedilen Kebētos Pinaks isimli, ahlâki konuların diyalog tarzında ele alındığı kitabın, İslam-Osmanlı kültürüne aktarılışını anlatılıyor. 2000-2400 yıllık olduğu tahmin edilen eser ilk olarak filozof İbn Miskeveyh tarafından 10. yüzyılda Lugaz-ı Kâbis Sâhib-Eflâtûn (Eflatun’un Dostu Kebes’in Bilmecesi) başlığıyla Arapçaya, daha sonra 1863’te Ali Suavi tarafından Yunancadan ve Manastırlı Mehmed Rıfat tarafından Arapçadan Türkçeye tercüme edildi. Ali Utku ve Nevzat Yanık tarafından Çizgi Yayınları’ndan çıkan ‘Kebētos Pinaks: İnsan Yaşamının Tablosu’ isimli kitap İbn Miskeveyh’in Arapça metninin tercümesini, Ali Suavi ile Manastırlı Mehmed Rıfat’ın Osmanlıca metinlerinin çevriyazı ve sadeleştirmelerini içeriyor.

İkinci kitap ise Remzi Demir, Bilal Yurtoğlu ve Ali Utku tarafından çevriyazı ve sadeleştirme kalıbıyla yayına hazırlanan, Hoca Tahsin’in Târîh-i Tekvîn yâhûd Hilkat isimli eseri. ‘İlk Türk pozitivist ve natüralisti’ olarak nitelendirilen Beşir Fuad’ın ‘Voltaire’ isimli üçüncü eseri ise Erdoğan Erbay ve Ali Utku tarafından hazırlandı. Son kitap ise Ali Utku ve Uğur Köroğlu’na ait Halil Nimetullah’ın, Edebiyat Fakültesi’nde 1914 yılında vermiş olduğu, felsefeye giriş niteliğindeki derslere ait notlarından oluşan ‘Dârülfünûn’da Felsefe Dersleri’ kitabı.

Osmanlı Felsefe Çalışmaları Atölyesi hakkında bilgi veren Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Ali Utku, çalışmaların, Türkiye’de felsefenin tarihsel kaynaklarına yönelik arayışlara önemli bir katkı sağlayacağını düşündüklerini söyledi. Bugüne kadar 16 kitap çıkardıklarını kaydeden Utku, Osmanlı ‘Felsefe Çalışmaları’nın çizgisiyle ilgili şunları söyledi: “Ziya Gökalp’in Malta sürgünü yıllarında, kader arkadaşlarına verdiği felsefe dersleri ekseninde hazırladığı 12 yazma defter halinde terekesinde kalan kayıp eseri, Felsefe Dersleri’nin 85 yıl sonra Osmanlı Felsefe Çalışmaları Atölyesi tarafından gün yüzüne çıkarıldığını hatırlatmak yeterli sanırız.”